algemeen

Bijbaan

Toen ik in mijn puberteit het plan opvatte met drie vriendinnen op vakantie te gaan, had ik natuurlijk geld nodig. Ik schreef me samen met een vriendin in bij een uitzendbureau voor scholieren en dezelfde dag al werd ik gebeld dat ik me de volgende dag kon melden bij Verkade.

Die naam is natuurlijk een begrip. De fabriek stond toen – waarschijnlijk nog steeds – in Zaandam en om 7 uur in de ochtend reden wij de poort door. Een immens terrein, het leek wel een stad op zich!

We meldden ons braaf bij onze chef, kregen bedrijfskleding uitgereikt en togen aan het werk. Een aantal weken later wandelden we voor het laatst de poort door, in het besef dat het er voor ons opzat maar dat sommige mensen die we daar hadden ontmoet, ‘levenslang’ hadden.

Zo had je daar Willem. Tijdens mijn dienst stond ik altijd op een vaste plek, naast Willem. Hij vertelde 3 of 4 verhalen en als hij ze allemaal had afgewerkt, begon hij weer van voren af aan. Die gingen vooral over de grote gebeurtenissen in zijn leven. Zoals dat zijn foto in het Verkademuseum hing, een eer die hem ten deel was gevallen na zoveel jaar dienstverband. Of de reis naar de druipsteengrotten die hij met collega’s jaren geleden had gemaakt.

Willem was een simpele ziel. Hij praatte nauwelijks verstaanbaar, had niet helemaal door wat er in zijn omgeving gebeurde maar was wel dolgelukkig met zijn leven en vooral met Verkade. Dat was voor hem familie.

De andere collega’s waarmee ik aan de lopende band stond, waren van een heel ander slag. Ik weet niet of jullie het begrip ‘de meisjes van Verkade‘ kennen? Of de uitdrukking ‘de meisjes van Verkade, kun je zoenen voor een stukkie chocolade‘. Wat zoveel wil zeggen als dat de dames het niet zo nauw namen, lellebellen waren of een losse moraal hadden. Zo stonden ze tenminste in het begin van de 20e eeuw bekend, zo blijkt uit verschillende documentaires over Verkade.

Of het lellebellen waren weet ik niet, maar grof gebekt waren ze zeker. Mijn dienst was nog maar 10 minuten begonnen en ik wist al dat die en die – echt ik verzin dit niet – zich liet beffen door haar hond, die ze lokte door een biefstuk tussen haar benen te leggen. De dame die tegenover mij stond benutte wc-pauzes om zich eens lekker te vingeren op het toilet, zo vertelde de dame schuin tegenover mij aan de lopende band.

Sta je daar als 15-jarige. Ik keek mijn ogen uit en mijn oren klapperden alle kanten op. Daar werken was zeker niet makkelijk. De cultuur was zoals gezegd heel grof en daar niet in meegaan werd als afwijkend gezien en niet getolereerd. Wie tegenstribbelde of ‘het hoog in zijn bol’ had en een ‘kapsoneslijer’ was, werd zonder pardon in een container met afgekeurd materiaal gesmeten. Dat gebeurde bepaald niet zachtzinnig en was ‘lollig’ bedoeld, maar ondertussen.

Het werk zelf was eentonig en zwaar. Acht uur lang waxinelichtjes inpakken die in moordend tempo op een lopende band aan kwamen rollen. Per keer vier lichtjes pakken in een doos stoppen. 48 stuks in één doos, doosje vol en dicht, volgende doos pakken en weer verder gaan. Hield je het tempo niet bij, dan stapelden de lichtjes zich op en moest de band stil worden gezet en dát nam niemand je in dank af want dan was het werk niet op tijd klaar.

Na Verkade heb ik nog veel bijbanen gehad, vaak best bijzondere baantjes. Ik heb schoongemaakt als Alphahulp bij bejaarden, was een jaar lang baby-oppas, heb jaren als vakantiekracht op een tuincentrum gewerkt, heb bij een 06 lijn gewerkt toen dat net in opkomst was en was tijdens een groot deel van mijn studie kokkin voor een bejaarde heer van stand in een chique grachtenpand. Maar niets maakte zoveel indruk als Verkade. Ik heb daar heel veel geleerd. Over andere mensen. Maar vooral ook over mezelf en wat ik niet wilde in het leven.

Deze week begint S. met zijn eerste bijbaan. Hij wordt vakkenvuller in een supermarkt. Ik ben héél benieuwd wat voor nieuwe wereld er voor hem opgaat. 😉

18 gedachten over “Bijbaan

  1. Aan de lopende band gestaan hebben. Dat hoort op je cv he. Mooi dat het ook op de jouwe staat 😉 Ja hoor de fabriek staat er nog en het ruikt er nog zo. Ik heb met de cacaoboontjes rond gevaren. Worden met tonnen te gelijk aan gevoerd.

    Geliked door 1 persoon

  2. Mooie verhalen! Ik kijk nu heel anders naar waxinelichtjes 😉
    Ik ben ooit begonnen bij Appie, achter brood/kaas/vleeswaren.
    Daarna de horeca ingegaan en járen blijven hangen.
    Niet zo spannend dus!

    Geliked door 1 persoon

  3. Mijn eerste bijbaantje was op mijn 24e: prei zetten bij de boer. Om 6 uur beginnen en je kreeg €6 per gezette rij prei (meestal redde je 2-2,5 rij in een werkochtend). De rest van de week stonken mijn handen nog naar die kleine, natte preitjes, maar het was een hele goede eerste leerschool om de waarde van geld te kennen.

    Geliked door 1 persoon

  4. Dat soort dingen blijven je voor altijd bij hè! Mijn eerste bijbaantje was ook achter de lopende band. Flessen shampoo en Badedas inpakken bij Johnson Wax. Bij ons ging echter de band wel langzamer in de vakantieperiode. De dames die geen vakantie hadden vonden dat wel lekker: op vakantietempo werken. We hebben wat afgezongen achter de band. Het was wel zwaar werk, een pallet met shampooflessen is loeizwaar. Die moest niet omvallen.

    Geliked door 1 persoon

  5. Ok, tot zover mijn romantische beeld van werken in een koekjesfabriek😄
    Mijn eerste baan was als kinderoppas en vaak bleef ik dan ook slapen. Nee, dat zat geen enkele andere bedoeling bij dan dat de ouders niet op de tijd hoefden te letten. Ik kende de kinderen en de gezinnen goed want we woonden op hetzelfde rijtje. Ik kreeg er eind jaren zeventig 10 gulden per keer voor en dat was best veel geld voor zo’n leuk baantje,
    Nadat we verhuisd waren heb ik een aantal jaren eieren verkocht aan de deur. Verdiende ook ongeveer een tientje en het kostte me een paar uur per week. Het kon in een uur al klaar zijn (zoals mijn broer dat deed), maar ik genoot ervan om bij diverse klanten een praatje te maken😄
    Ik heb nooit een vakantie bijbaantje gehad omdat wij altijd de hele vakantie op de camping waren. En dat waren zulke leuke vakanties, dat wilde ik niet laten schieten.

    Geliked door 1 persoon

  6. Vanaf mijn 13e paste ik om de maandagavond op op de buurkinderen (een pasgeboren tweeling) totdat ze 9 waren. Ik at mee, legde ze op bed, ging studeren, en sliep daar. De volgende ochtend waren zij dan al naar werk/school, at ik mijn ontbijt en sloot het huis af 🙂 Ik geloof dat ik met 10 gulden per avond begon, en uiteindelijk 25 gulden per avond verdiende. Mooi baantje was dat. (Zeker toen ik eenmaal studeerde – die maaltijd was de beste van de hele week!)

    Op mijn 15e een krantenwijk, elke woensdagmiddag 5 uren sjouwen door weer en wind voor 30 gulden. Dat heb ik maar 1 jaar gedaan, want ik vond dat ik op betere manieren geld kon verdienen (zie het oppasbaantje hierboven).

    Vanaf mijn 17e schoonmaker in het ziekenhuis, elke zaterdagochtend dezelfde patiëntenafdeling. 75 gulden voor 4 uren werk.

    Geliked door 1 persoon

  7. Mijn eerste bijbaantje bestond uit het plukken van sperciebonen! De eerste pluk leverde 8 cent per kilo op en de tweede pluk 10 cent. Ook heb ik ooit 2 weken als hulp in de huishouding gewerkt, warme worst verkocht tijdens een feestweek en als kassamedewerkster bij A.h.
    N,a.v. jouw ervaringen bij Verkade stap ik maar iver op een ander merk biskwie 😖😖
    Succes voor Sam!

    Like

  8. Wow! Ik geloof dat ik zelfs als inmiddels 34-jarige met m’n oren zou klapperen!!

    Ik heb ook een tijd via het uitzendbureau gewerkt, altijd weer leuk. Ik denk dat één van m’n favoriete klussen in een drukkerij was, waar op dat moment de 5e Harry Potter in het Nederlands gedrukt werd. Alles top secret natuurlijk en oh wee als je betrapt werd terwijl je pagina’s mee nam! Logisch natuurlijk.

    Ik weet nog wel dat ik het altijd heel prettig vond werken vanuit de gedachte dat ik daar niet mijn hele leven hoefde te staan.

    Geliked door 1 persoon

  9. Vooral dat “wat ik niet wilde”was waarschijnlijk leerzaam. Op mijn 12-de ging ik druivenkrenten voor een kwartje per uur. Om zelf een petticoat te kunnen kopen en nylons.

    Geliked door 1 persoon

  10. Leerzaam inderdaad, op verschillende fronten :-). Mijn eerste bijbaantje was met mijn vader mee, hij was broodventer, daarna nog vakken gevuld (wie niet :-)), en vervolgens op een camping gewerkt. Als 17-jarige begon ik als leerling-verpleegkundige in een groot ziekenhuis dus toen was het gedaan met de bijbaantjes.

    Geliked door 1 persoon

  11. Grappig! Toevallig heb ik vanochtend nog aan mijn eerste echte bijbaan gedacht. Ik liep langs een bakkerij en rook die typische bakkerij geur (niet die geur van heerlijk vers brood maar meer “koekjesbakgeur”). Elke keer als ik dat ruik denk ik aan die zomer dat ik in een koekjesfabriek werkte. Ik was net klaar met de middelbare school. Achteraf een heerlijke zomer van lang werken en het weekend lang feesten. Wel wat anders dan deze horrorzomer! Misty

    Geliked door 1 persoon

  12. Bij ons thuis was doorleren ” niet nodig” dat was bestemd voor mijn broer .Eerst als 14 jarige de huishouding in bij een kakmadam en op mijn 15e de plastic fabriek in want dat leverde veel meer op aan loon . De hele dag plastic zakken inpakken ,dozen vouwen noem maar op .Jammer genoeg moest ik ook nog eens mijn loonzakje afgeven en kreeg 10 hele guldens zelf ,ow wat was ik boos sta je daar van half 8 tot half 6 te werken voor 10 gulden ,maar ja ik had niets te vertellen .Gelukkig was het daar niet zo platvloers als bij Verkade maar als nieuweling werd je eerst een tijdje flink gepest en ik kijk niet met plezier terug aan die tijd .

    Geliked door 1 persoon

  13. Pfffff…. hier rode oortjes!
    Wel heel erg herkenbaar. Het werk dan. Als vakantiebaantje bij Bensdorp gewerkt. Een chocoladefabriek. Ook aan de lopende band. Ik heb het drie weken volgehouden. Iemand vierde er zijn 25 jarig jubileum.
    Ook nog in de Hema gewerkt. Op de koekafdeling, En de beroemde rookworsten. Ik ben er nog steeds niet dol op. Later in de huishouding. Bij de fam. Dreesman. van Vroom en Dreesman. Hele aardige mensen en na mijn werk dook ik het zwembad in. Leuke herinneringen!

    Liefs Joanne

    Geliked door 1 persoon

  14. Goed dat je je realiseerde dat sommige mensen dit soort ‘vakantie’werk’ hun hele leven lang moeten doen. Of willen. Dat kan ook natuurlijk.
    Bijbaantjes als oppasser in de avonden op kinderen bij vrienden van mijn ouders en vanaf mijn 16e vakantiewerk in de psychiatrie, schoonmaken en bij demente bejaarden als verzorgster, een aantal zomers gedaan. Dat vond ik achteraf gezien wel zwaar (geestelijk dan) werk voor een vakantiebaan.

    Geliked door 1 persoon

Zeg het maar!