Categorie: Eten

Eten

Glutenvrij brood met de broodbakmachine

Martine23 reacties

Al jaren eet ik glutenvrij. Ik heb geen coeliakie maar ben zo’n overgevoelige zeikerd die glutensensitief is. Eet ik wel gluten dan krijg ik flink wat klachten. Wat ik daar allemaal aan doe om het op te lossen, schreef ik al eens eerder. Ik volg onder meer nu een intensief dieet en slik supplementen onder begeleiding van een orthomoleculaire therapeut. De hoop is dat mijn overgevoeligheid ooit minder gaat worden als mijn darmen meer herstellen. Maar tot die tijd houd ik het op glutenvrij eten.

Over het algemeen eet ik weinig brood. Meestal eet ik in de ochtend pap en in de middag warm, maar zo af en toe een glutenvrije boterham gaat er wel in. Dat bak ik al jaren zelf. Ik heb een heerlijk recept ontwikkeld – al zeg ik het zelf – want ik heb nog geen glutenvrij brood in de winkel ontdekt dat ik te vreten vind. Het meeste is te droog, valt na een hap uit elkaar, is te duur én het bevat vooral tapiocameel en aardappelvlokken of zo. Weinig voedzaam dus bak ik liever zelf.

Alleen kost me dat steeds meer moeite. Het deeg moet worden gemengd, dat doe ik weliswaar met een Kenwood maar dan moet het daarna uit de machine worden geschept en in een acceptabele vorm geduwd voordat het gaat rijzen. Dat kost helaas kracht die ik niet meer heb. Het duurde even voordat ik dát aan mezelf wilde toegeven.

Nu mag ik van mezelf dit jaar zo min mogelijk impulsief geld uitgeven (met het vervangen van de hete luchtverwarming en geiser hebben we echt elke cent nodig). Toch is er wel één uitzondering vind ik: als het gemak oplevert, dan mag het. Want gemak is in mijn situatie gewoon eigenlijk echt heel fijn. Hoe makkelijker ik dingen kan doen, hoe meer energie er overblijft voor andere dingen.

Een broodbakmachine dus! Het beest arriveerde gisteren en ondanks mijn snotkop moest ik het natuurlijk toch meteen even uitproberen. Nu is bakken in een BBM echt heel anders dan in een oven. Het eerste baksel is jammerlijk mislukt. Ik heb te snel het bijgeleverde boekje doorgebladerd en te haastig besloten het op de bonnefooi te proberen. Dat wordt flink uitproberen de komende tijd denk ik.

Het tweede baksel is net klaar, dat is met een recept wat ik mijn vriendin ontfutselde die al langer glutenvrij bakt met een broodbakmachine. Dat brood is al iets beter maar in vergelijking met wat ik gewend ben een dikke onvoldoende. Bovendien is die deeghaak die in het brood blijft zitten, er na het bakken uit moet worden gepeuterd en een krater in je brood slaat, een onplezierige verrassing. Maar wel normaal lees ik op internet, wonderbaarlijk.

    Ik zag dat mijn diëtist een boekje heeft uitgegeven over glutenvrij brood bakken in de bakmachine. Volgende week heb ik een afspraak met haar, dan hoop ik dat boekje meteen aan te schaffen. Wellicht dat dit me op weg helpt.

    Ga ik nu even voetballen met het eerste misbaksel! 😂

    behandeling·Eten·gezondheid

    Behandeling ME: Orthomoleculaire therapie (2)

    Martine28 reacties

    Zoals jullie weten ben ik onder behandeling bij een orthomoleculair therapeut. Al dekt die naam bij lange niet de lading van wat zij allemaal doet. Ze is ook (natuur)diëtist, geschoold in fytotherapie, Ayurveda en de Chinese voedingsleer. Én ze heeft verstand van ME, dat ook.

    Eerst hielp ze mij op weg met de heftige darmproblemen die ik had. Die zijn nu zo goed als weg. Ik ervaar – zo lang ik me aan de voedingsvoorschriften houd – geen klachten meer en ben nu hard op weg om met voeding en supplementen mijn darmen te laten herstellen van de dysbiose die er heerst.

    We zijn nu doorgegaan met mijn tweede hulpvraag: kunnen we wat doen aan mijn energiehuishouding? Ze adviseerde bloedonderzoek – om te kijken of er tekorten zijn – , ik vulde een vragenlijst in over glyconutriënten (essentiële suikers) én ze adviseerde om mijn amalgaamvullingen te laten verwijderen. Hoe staat het er nu mee?

    Bloedonderzoek – Ik had even een terugslag de afgelopen weken maar vorige week deed alles het weer redelijk en mijn hoofd zat ook vast op mijn romp, dus toog ik op mijn magische scooter richting ziekenhuis. Prikken zelf was nog even een uitdaging: sommige zaken die getest moeten worden, bleken niet aanvinkbaar in het systeem. Of toch wel maar werden pas gevonden na overleg met collega’s. Ik waardeerde het enorm dat de prikmevrouw in kwestie zoveel moeite deed want de huisarts had vooraf gewaarschuwd dat ze hoogstwaarschijnlijk moeilijk zouden gaan doen, gezien de aangevraagde onderzoeken.

    Het prikken zelf ging niet makkelijk want mijn bloed stroomde niet. Er kwam bijna niets uit. Terwijl er 8 buisjes bloed nodig waren. Afijn, lek geprikt en vól blauwe plekken maar met 8 redelijk gevulde buisjes als resultaat mocht ik vertrekken. De uitslag kan nog wel even op zich laten wachten. 

    Amalgaam – het laten vervangen van de vullingen staat nog even in de kast. Ik heb besloten dat ik daar eerst nog eens met de diëtist over wil praten. De redenen om het te doen klinken mij heus zinvol in de oren. Alleen ik hoor van geen enkele ME-patiënt dat ze ervan is opgeknapt. Is het de investering (in energie maar toch ook wel in geld) dan wel waard, vraag ik me af. Ik wil graag van haar horen wat haar ervaringen zijn met specifiek ME-patiënten op dit vlak.

    Als ik het laat doen, dan pas in het voorjaar en niet deze winter. In de winter ben ik altijd al minder, en het laten vervangen zal in etappes gaan gebeuren en best veel tijd en energie in beslag gaan nemen. Dat doe ik liever op een moment in het jaar dat ik me iets beter voel.

    Glyconutrienten – ik vulde een lange lijst in met een overzicht van specifieke voedingsmiddelen. At ik deze voeding, hoe vaak en in welke hoeveelheden? Zo kon zij bepalen of ik bepaalde essentiële suikers te weinig of helemaal niet binnen krijg. Die suikers zijn essentieel omdat het lichaam die niet zelf kan aanmaken. Je haalt ze uit voeding, specifiek uit groenten en fruit. 

    Als je darmen uit balans zijn, is je lichaam ook minder in staat om deze suikers aan te maken of goed om te zetten. Maar ze zijn wel van levensbelang voor bijvoorbeeld je energieproductie, het goed laten verlopen van al je lichaamsprocessen en voor je darmflora en afweersysteem.

    Na analyse van de ingevulde lijst kreeg ik het bemoedigende antwoord dat ik het best goed deed (ik eet natuurlijk al heel veel groenten en fruit) maar dat er hier en daar wel wat aanpassingen nodig zijn, op basis van de (energie)klachten die ik heb en wat ik heb aangegeven wel of niet te eten.

    Zo is de lijst van dingen die ik moet eten weer iets groter geworden. En inmiddels best onoverzichtelijk voor mij. Want denk aan dingen als: alle dagen 3 eetlepels van dit, dagelijks een half theelepeltjes van dat en drie keer per week 3 opscheplepels van zus en zo.

    Gewoon noteren en op de koelkast hangen werkt niet voor mij. Dus heb ik alle eetmomenten in een week in een schema gegooid. Dat zijn 3 maaltijden en 3 tussendoortjes per dag. En vervolgens genoteerd wat ik wanneer moet eten. Dat is belangrijk want sommige dingen mag ik niet met elkaar combineren omdat ik nog steeds moeite heb met verteren.

    Natuurlijk draaide mijn brein daar iets van door maar daar was ik al op bedacht dus ik heb geprobeerd het rustig en relaxt aan te pakken. Ook heb ik me voorgenomen één dag in de week gewoon een maaltijd te eten waar ik trek in heb, zonder rekening te houden met die enorme stapels voedingsvoorschriften (met uitzondering van gluten natuurlijk, dat risico durf ik (nog) niet te nemen).

    Want het doet best wel iets met mij. Ik ben heel gemotiveerd en altijd al geïnteresseerd geweest in gezond eten. Alleen liet ik me vaak bij het bereiden van eten toch leiden door mijn trek. En daar maakte ik dan vervolgens iets lekkers en gezonds van. Maar ‘lekker’ stond hier wel voorop.

    Nu is het omgedraaid. Ik eet alle dagen iets omdat dit moet volgens het eetschema en probeer er nog iets lekkers van te maken. Veel kooktechnieken die ik lekker vind (wokken, grillen) mogen niet meer. Het vereist dus andere manieren van eten bereiden (koken/stoven/stomen), wennen aan andere smaken en vaak ook wennen aan een ander mondgevoel. Tel daarbij op dat ik over een deel van mijn warme maaltijden lijnzaad, hennepzaad, zeewiervlokken, lijnzaad- en hennepolie moet gooien en dan is het niet raar dat je piept dat ‘alles hetzelfde smaakt.’

    Natuurlijk weegt dit niet op tegen de goede resultaten die ik tot nu toe bereikte. Maar dat wil niet zeggen dat het me koud laat. Eten en eten bereiden was altijd mijn grootste hobby en nu zit er een bepaalde druk achter waar ik soms best moeite mee heb. Veel dingen waar ik dol op ben, mogen niet meer. En eten waar ik al jaren met een grote boog omheen loop, moet ik ineens in grote hoeveelheden naar binnen werken.

    Buiten de voedingsadviezen heb ik ook weer wat extra supplementen voorgeschreven gekregen. Met andere supplementen mocht ik gelukkig stoppen omdat daarvan het doel is bereikt. Ze geeft me bij de adviezen altijd de keus want vaak is het goed mogelijk om iets uit voeding te halen. Zo kies ik ervoor om 3 keer per week een koude aardappelsalade te eten – koude aardappelen bevatten resistent zetmeel en zijn prebiotisch, goed voor de darmen!- in plaats van 1 keer per dag een sachet met hetzelfde maar dan voor €1 per keer. Zo probeer ik de (enorm oplopende) kosten wat te matigen.

    Dat kan niet altijd natuurlijk. Sommige voor mij nu noodzakelijke bacteriën of vitamines heb ik nu in grotere hoeveelheden nodig en vallen niet met voeding op te lossen. Zo ben ik sinds gisteren begonnen met een supplement van een medicinale paddenstoel waarvan de lijst met positieve bijwerkingen indrukwekkend is. Het werkt specifiek op het energie- en immuunsysteem, is ontgiftend, doet het uithoudingsvermogen vergroten, is inzetbaar bij auto-immuunziekten en zo kan ik nog wel even doorgaan. En het is duur. Wat me niet uitmaakt als het werkt. Dus ga ik dat twee maanden proberen.

    Veel van wat ik probeer, werkt niet. Maar soms werkt iets wél, zoals de B12 injecties of de magnesium malaat waar ik twee maanden geleden mee begon en die ervoor zorgt dat ik met veel minder pijn opsta in de ochtend.

    Dus ga ik door. Al etend en kokend en pillen slikkend. Ik geef deze behandeling nog een jaar. Ik heb al veel bereikt met haar en denk dat wat we nu proberen – mijn energie opkrikken – moeilijker is. Maar ben ik er najaar 2019 nog hetzelfde aan toe als nu qua energie, dan gooi ik de handdoek in de ring en stop ik ermee.

    Dat klinkt wat somber en zo bedoel ik dat niet. Het is meer dat ik wil zeggen dat niet alles werkt en dat eeuwig doorgaan met een behandeling geen zin heeft. Ik denk dat dit traject wel veel tijd kost en die tijd wil ik het geven. Een jaar is vast genoeg om daar een goede indruk van te krijgen.

    Veel mensen begrijpen niet dat ik dit doe. “Gewoon gezond eten, niet al te gek doen dan krijg je alles binnen”. Ik hoor het ze denken. Ook staan sommigen heel afwijzend tegenover supplementen slikken omdat ze menen dat we alles uit de voeding kunnen halen.  Ben je gezond dan gooi je er af en toe in de wintermaanden misschien eens een multivitamine in maar meer ook niet. Vaak lezen we ook in de media artikelen van artsen die vertellen dat bijslikken helemaal niet nodig is. Gewoon gezond eten en klaar.

    Maar wat voor de één werkt, werkt niet voor de ander. Bovendien, wat is gezond? Daar kun je ook eindeloos over praten. Veel mensen slikken  – als ze supplementen slikken – maar wat in het wilde weg met dus wisselend effect. 

    Het slikken wat ik nu doe is heel gericht, gebaseerd op een uitgebreide anamnese en op basis van onderzoek (darmen, bloed). Ze kan zo precies zien hoe het ervoor staat en combineert de uitslagen met de klachten die ik heb. Ze ziet een patroon. Een patroon dat ik als leek niet kan zien of interpreteren.

    Huisartsen kijken vaak alleen naar uitslagen.  ‘U voelt zich uitgeput maar uw vitamine D waarde is normaal. Misschien last van stress? Doei!‘ Een orthomoleculair therapeut kijkt niet alleen naar de hoogte van de waarden van die ene vitamine maar ook hoe dat zich verhoudt tot andere bloedwaarden. Bovendien houdt ze er rekening mee dat waarden die wellicht nog net binnen acceptabele marges vallen, bij een chronisch ziek persoon meer negatieve impact hebben dan dezelfde waarden bij een gezond mens.

    Dit soort behandelaars ziet mij als een puzzel en ik reik de stukjes graag aan. Omdat ik ervan leer en kleine stapjes de goede kant uit maak. Hoe klein ook, elke stap vooruit is welkom.

    Eten·recepten

    Zelf glutenvrij brood bakken

    Martine15 reacties

    Sinds ik de parasiet in mijn darmen probeer te bestrijden, eet ik koolhydraatarm. Parasieten leven immers op suikers. Maar langdurig koolhydraatarm zie ik niet zitten. Ik beleef toch erg veel vreugde aan brood of rijst. De natuurdiëtist waar ik nu onder behandeling ben is dat gelukkig met mij eens en ik mag – wel beperkt – koolhydraten eten.

    Dus heb ik mij weer gestort op brood bakken, iets wat een tijdje stil lag. Glutenvrij brood bakken is moeilijk. Want de gluten die je dus niet toevoegt, zorgen in brood normaal voor de elasticiteit. Daarom is glutenvrij brood vaak zo brokkelig.

    Glutenvrij eten. Heb ik coeliakie dan? Nee. Maar ik ben wel glutensensitief zoals ze dat noemen. Ik krijg heftige klachten na het eten van gluten. Recent is gebleken uit een darmflora-analyse dat mijn vertering heel slecht is. Inmiddels heb ik problemen met eiwitten, vetten en alle koolhydraten. Best een gedoe maar ik ben op de goede weg dit nu op te lossen. Omdat ik niet kan stoppen met eiwitten, vetten én koolhydraten eten, eet ik gewoon alles, behalve gluten en lactose want daar reageer ik buitensporig op. De truc zit er verder voor mij in om nu andere voedselcombinaties te eten en op een andere manier het eten klaar te maken (koken/stomen/stoven), maar dát is voer voor een ander stukje.

    Ik was al sinds ik begon met glutenvrij eten – nu 5 jaar geleden – op zoek naar hét perfecte broodrecept. Glutenvrij brood dat je kunt kopen heeft twee nadelen: het is heel duur en bepaald niet gezond. Het zit bomvol toevoegingen die niets voor je gezondheid doen. En het is nog niet eens echt lekker.

    Zelf experimenteren dus. Ik heb lang met een broodmix van onder meer teffmeel gebakken. Maar toen veranderde er iets in de samenstelling van het broodmeel en mislukte het 9 van de 10 keer.

    Gaandeweg ben ik het zelf gaan uitvogelen. Dat ging echt op de manier van ‘een beetje van dit en een beetje van dat’. En nu heb ik dan het perfecte recept uitgewerkt. Een mengeling van meerdere melen. Want je kunt niet met bijvoorbeeld boekweit alleen een brood bakken. De meeste glutenvrije meelsoorten moeten gemengd worden om een echt brood te krijgen.

    Wat zit erin?

    • Boekweitmeel. Heel voedzaam, eiwitrijk meel dat je bloedsuikerspiegel uren stabiel houdt. Officieel geen graan maar een zaad. Ik moest erg wennen aan de smaak en om die reden vind ik brood dat bijvoorbeeld uit boekweit en maar één andere meelsoort bestaat, nog steeds niet lekker. Maar zo verstopt tussen meerdere melen is het prima.
    • Sorghummeel, ook al zo’n bloedsuikerspiegel verlagend meel. Waar bovendien allerlei gezondheidsvoordelen aan worden toegeschreven. Voor mij vooral interessant omdat sorghum een probiotisch effect heeft op de darmen.
    • Volkoren rijstmeel: heel voedzaam, vol mineralen en vezels.
    • Havermout (vlokken of gemalen): goedkoop, lekker en gezond, vol antioxidanten en ook al zo bloedsuikerspiegel verlagend.

    Nou, klaar met dat ouwehoeren, nu het recept!

    Wat heb je nodig voor 1 brood:

    • 125 gram boekweitmeel
    • 125 gram sorghummeel
    • 125 gram volkoren rijstmeel
    • 125 gram havermoutmeel (of vlokken)
    • 10 gram zout
    • 10 gram psyllium vezels (zorgt voor de elasticiteit)
    • 8 gram xanthaangom (zorgt voor de elasticiteit)
    • 10 gram droge gist
    • 1 thl. suiker of honing/ahornsiroop
    • 10 ml olijfolie
    • 1 ei
    • 5 eetlepels gebroken lijnzaad
    • 300 ml water

    en ook: eventueel een broodblik en een keukenmachine om het deeg te mengen.

    Meng alle droge ingrediënten in de kom van de keukenmachine en zet deze aan. Giet langzaam het water, de olie en het los geklopte ei er bij. Meng goed. In tegenstelling tot normaal brooddeeg hoeft dat niet langdurig. Zodra je ziet dat het een samenhangend geheel is, ben je klaar met mengen. Is het te droog, voeg dan wat water toe.

    Glutenvrij deeg ziet er totaal anders uit dan gewoon brooddeeg en gedraagt zich ook anders. Dat is goed om te onthouden als je gaat bakken.

    Strooi wat meel op je aanrecht en schraap het deeg uit de kom. Rol het voorzichtig wat heen en weer (niet kneden). Maak er eerst een bol van en druk dat voorzichtig wat uit, rol wat heen en weer, zodat het een langwerpige vorm krijgt en leg het op een bakplaat bekleed met bakpapier.

    Snij de bovenkant in met een broodmes, gewoon drie of vier inkepingen. Laat het in een oven met open deur op 50 graden 1 uur rijzen. Na dat uur zet je de temperatuur op 180 graden en bak je het brood in 40 tot 50 minuten af. (Als je het liever in een blik afbakt, moet je het na 40 minuten bakken uit het blik halen en dan nog even 10 minuten afbakken, voor een lekkere knapperige korst.)

    Laat het goed afkoelen voor je het snijdt. Het brood laat zich goed invriezen. Het is een compact, stevig en goed vullend brood.

    Opmerkingen:

    • Je kunt natuurlijk ook experimenteren met verschillende glutenvrije meelsoorten. Wel lukt glutenvrij brood altijd beter als je met minimaal 3 soorten meel tegelijk bakt. Mijn favoriete combi is boekweit-sorghum-rijstmeel-havermout, zoals hierboven staat. Maar ik vervang ook wel eens de havermout voor amandelmeel of teffmeel. Als je andere soorten gebruikt, zul je soms wat minder of meer water moeten toevoegen.
    • Als je iets in de verhoudingen verandert, moet je ook meer of minder water toevoegen. Ik bak altijd met 125 gram per meelsoort. Als je bijvoorbeeld meer sorghummeel wil toevoegen moet je ook meer water toevoegen, omdat het anders te droog wordt. Het deeg moet iets droger zijn dan klei.
    • Ik koop boekweitmeel en havermout gewoon in de supermarkt. Het sorghummeel en volkoren rijstmeel koop ik online bij Pit & Pit.

    Eten·Vegan before 6

    Vegan before 6: update

    Martine31 reacties

    Vorige week deelde ik hier mijn voornemen om mij te verdiepen in veganistisch eten. Geïnspireerd door culinair journalist Mark Bittman volg ik zijn methode van Vegan Before 6: overdag veganistisch eten, daarna eten als een flexitariër. Dat betekent in mijn geval twee tot drie keer per week vis, vlees of kip en de rest van de tijd vegetarisch of veganistisch. Mijn overwegingen om dit te doen kun je lezen in de menubalk, bovenaan het blog. Daar vind je alle stukjes die ik hierover publiceer.

    Als jullie dit lezen heb ik de eerste twee weken er al bijna op zitten, aangezien ik zaterdag 25 maart van start ging. Allereerst bedankt voor de enorme stapel reacties en mails met tips en opmerkingen. Alles is genoteerd! Ik heb in de bibliotheek ook wat boeken over veganistisch eten gehaald en dook in mijn eigen kast om te kijken wat ik al had. Ik kocht het Vegan Before 6 kookboek van Mark Bittman én zijn (niet vertaalde Engelstalige) boek VB6 waarin hij ingaat op zijn motieven. Dat laatste moet ik nog lezen.

    Het Vegan Before 6 kookboek is absoluut een aanrader. Als ik door kookboeken blader, dan markeer ik met post-its meestal die recepten die ik wil uitproberen. Dit boek is één en al post-it geworden! Het is heel erg inspirerend. Ik zal volgende week een review plaatsen. Voor nu wil ik het gewoon even over mijn ervaringen hebben.

    Overdag geen vlees/vis/kip/eieren/zuivel/kaas of wat voor dierlijke producten dan ook. Dat lijkt een forse overgang maar eigenlijk valt het tot nu toe reuze mee. Het ontbijt hoefde ik niet te veranderen. Dat bestaat nog steeds uit meestal havermoutpap met plantaardige melk. Als het straks weer warmer wordt, ga ik dat afwisselen met smoothies maar ook die zijn natuurlijk ook plantaardig. Wel wil ik daar dan wat extra eiwitten aan toevoegen zoals tahinpasta of henneppoeder.

    De lunch bestond bij mij vaak al uit soep en/of een salade of soms wat broodjes. Hier heb ik kleine aanpassingen moeten doorvoeren. Soep op basis van groentebouillon, geen kaas door de salade of op brood. Ik gooide hier en daar wat extra linzen of kikkererwten over de salades of door de soep en ik at heerlijk. Ik maakte een linzenspread voor op brood en een rucola-paprikaspread en ik paste het recept voor mijn glutenvrije teffbrood aan.

    Brood zonder gluten is vrij poreus en snel brokkelig. Om die reden voeg ik altijd xanthaangom en twee eieren toe. Nu verving ik de eieren voor 3 el lijnzaad met warm water. Even staafmixer erop en dan wordt het vanzelf een papje, dat ik door het deeg mengde. Het resultaat was prima en ik merkte geen verschil met hoe ik het normaal deed.

    De avondmaaltijden waren niet heel anders dan normaal, met dat verschil dat ik een paar keer vegetarisch at terwijl de mannen wel vlees aten. Ik at dus uiteindelijk vaker vegetarisch dan ik van plan was en minder vlees of kip. Gewoon omdat ik de behoefte voelde.

    Ik maakte een heerlijke tempehburger (zie recept op mijn kookblog)en at dit terwijl de mannen merquezworstjes naar binnen werkten. Ook was deze burger een voor mij volwaardig alternatief voor het broodje bal dat hier meestal op vrijdag wordt gegeten (dan eten we altijd makkelijk in verband met een voetbaltraining tot 19 uur). Dit keer maakte ik de burger met aubergine erdoor maar ik wil wedden dat als ik de groente weglaat, het flink op smaak breng en er een pittige knoflooksaus bij serveer, de puber dit ook naar binnen werkt.

    De grootste overgang voor mij was aanpassen wat ik tussendoor eet. Ik at overdag vaak een gekookt eitje als tussendoortje of een stukje kaas. Dat miste ik ook echt en ik voelde me wat onthand. Ik heb het vervangen voor een handje walnoten of paranoten. Maar ik merk ook dat als ik voldoende eet bij de lunch de behoefte aan een tussendoortje minder is.

    Mijn broeken zitten trouwens allemaal een stuk wijder. Ik pas bovendien ineens in een spijkerbroek die ik al jaren niet meer aankon. Dát is wel fijn! Het is niet de insteek en ik wil niet enorm focussen op afvallen (voorbij die tijd) maar iets minder van mij is wel welkom.

    Voor nu is de conclusie dat dit bevalt. Het plan was om dit een maand te proberen maar het zou me verbazen als ik hier na een maand mee stop. De insteek is dat ik hiermee door wil gaan en stap voor stap meer vegetarisch/veganistisch wil eten en minder dierlijke producten. Ik lees er nu veel over en vind het belangrijk om voldoende voedingsstoffen binnen te krijgen. Mijn lijf reageert nu eenmaal vaak extreem en afwijkend en ik denk dat het goed is het met kleine stapjes aan te pakken Ook geeft mij dat de tijd alles op mijn gemak uit te zoeken. Voor komende week staat er op stapel voor mij:

    • van sojamelk yoghurt maken
    • verder lezen, recepten uitwerken (zie mijn kookblog Echt eten, puur koken)
    • review schrijven van het VB6-kookboek

    Tot zover! Iemand die zin heeft om met mij mee te doen?

    Eten·Vegan before 6

    Vegan before 6

    Martine38 reacties

    Vorige week schreef ik een stuk over vlees eten. Over wat de berichtgeving over de wantoestanden in het Belgische varkensslachthuis met mij deed als bewuste vleeseter. Ik koop vlees bij kleinschalige bedrijven die mij verzekeren dat de dieren zo goed mogelijk begeleid worden als het zo ver is. Maar toch. Het wringt wel. Ik ben dol op dieren maar eet ze wel. Mijn emotionele besluit om geen varkensvlees meer te eten slaat natuurlijk nergens op. Een varken staat niet hoger in de rangorde dan een koe of een kip, dat besef ik heel goed. De eetbaarheid van een dier hangt bovendien niet samen met zijn lieve uitstraling of intelligentie.

    Waarom dan niet vegetarisch of veganistisch eten als ik het zo erg vind? Eigenlijk wil ik dat ook wel merk ik. Er zijn veel voordelen te benoemen als ik dat doe, vooral natuurlijk dat er dan voor mij geen dier hoeft te sterven en dat het ook veel beter is voor de planeet, gezien de enorme belasting van de vleesindustrie voor het milieu. Bovendien at ik al eens eerder 10 jaar vegetarisch. Alleen toen was ik jong & gezond en had ik geen gezin. Ik at nooit vlees en hoefde het ook niet voor anderen te bereiden. Dat is nu wel anders.

    Ik denk niet dat het eten van vlees onnatuurlijk is. Dieren eten elkaar ook op. Dat is de natuur. Ik denk niet dat er iets mis was met de jagers of vissers van vroeger. Je at wat voorhanden was. Wel denk ik dat het onnatuurlijk is zoals het momenteel gebeurt. De schaal waarop er nu dierlijk eten wordt genuttigd is niet zoals het voorheen gebeurde. Bij de huidige vleesconsumptie kun je vraagtekens zetten, er zijn immers zoveel alternatieven.

    Kom ik bij het volgende punt. Ik eet geen gluten en lactose. Peulvruchten eet ik soms maar alleen in hele kleine hoeveelheden omdat ik er meestal buikpijn van krijg. Noten kan ik nu niet goed eten in verband met mijn slotjesbeugel. Ik leef dus met aardig wat voedselbeperkingen. Nog iets schrappen maakt het denk ik niet eenvoudiger. Bovendien ben ik bang dat als ik ‘zomaar’ overstap naar een veganistische eetwijze ik wellicht tekorten oploop, aangezien het onderdeel bonen / noten / peulvruchten / volkoren brood bij mij is geschrapt vanwege intoleranties en ik daar dus geen calcium, ijzer en B12 uit kan halen. Die B12 is sowieso al een ding, ik krijg injecties en dat is niet voor niets. Toen ik al eens eerder jaren vegetarisch at had ik wel tekorten. Ik denk doordat ik te weinig peulvruchten at en gewoon ook minder wist over  de voedingswaarden van eten.

    Ik moet dus wel flink uitkijken met wat ik naar binnen werk en niet zomaar voedsel gaan schrappen omdat er al veel is geschrapt. Mijn gezondheid is me veel waard vooral omdat ik daar niet veel van bezit. Vleesvervangers waar vitaminen aan toe zijn gevoegd zijn vaak geen opties omdat daar gluten in zitten. En me storten op allerlei sojaproducten wil ik ook niet. Veel van de sojaproducten die als plantaardig en dus gezond worden aangeprezen beschouw ik als enge producten vol met toevoegingen en suikers die volgens mij helemaal niet zo gezond zijn (met uitzondering van tofu of tempeh). Ik denk oprecht dat als je daar veel van naar binnen werkt, je net zo ongezond bezig bent als wanneer je grote hoeveelheden rood vlees naar binnen werkt. Bovendien is de productie van soja of bijvoorbeeld notenmelk óók heel belastend voor het milieu.

    Koken levert dus best wat gedoe op vanwege mijn intoleranties. De mannen kunnen wel alles naar binnen schuiven en ik kan ze niet zomaar van alles gaan ontzeggen (ik ben hier de kok) omdat ik het niet verdraag.  Helaas zijn ze niet bereid hun vlees op te geven. Het compromis dat we tot nu toe hebben is dat we hooguit 2 tot 3 keer in de week vlees eten. Ik zie dus op tegen nog meer apart koken dan ik tot nu toe al deed.

    Nu kun je natuurlijk helemaal gaan denken in beperkingen of gewoon kijken hoe iets zich ontwikkelt. Want ik voel wél de behoefte om dit toch meer te onderzoeken. In het verleden sprong ik meteen in het diepe maar dat doe ik niet meer. Ook vanwege mijn gezondheid. Ik heb op dit moment eindelijk weer een redelijke balans gevonden en schuif langzaam de goede kant uit met wat meer energie en wil niet zomaar winst wegsmijten door als een idioot alles om te gooien.

    Kleine stapjes dus. Culinair journalist Mark Bittman introduceerde een aantal jaar geleden het begrip VB6: Vegan before 6. Overdag veganistisch eten en vanaf 6 uur in de avond geldt die beperking niet. Dan eet je vlees of vis of kip of vegetarisch of gewoon weer veganistisch, als je dat die dag wilt. Het leidde bij hem tot een enorme verbetering van zijn gezondheid en gewicht. Buiten de andere redenen die hij had om dit te gaan doen en waar het bij mij nu ook om te doen is.

    Voor mij is dit een milde overgang die redelijk makkelijk vol te houden is, verwacht ik. Ik hoef dan even nog geen grote aanpassingen te doen bij de avondmaaltijd, we houden het gewoon op 2 tot 3 keer per week vlees of vis. Maar overdag schrap ik dus al het dierlijke eten. Voor mij betekent dat in de praktijk dat ik vooral veel  eieren schrap en wat kaas, boter, wat vleesbeleg. Yoghurt eet ik al meestal in de avond met fruit dus daar hoef ik dan nog even geen alternatief voor te bedenken.

    Ik ben zaterdag 25 maart hiermee van start gegaan en wil dit een maand proberen. Gewoon kijken hoe dit bevalt en wat dit met me doet, vooral emotioneel maar ook qua gezondheid en energie. Ik heb ter inspiratie Mark Bittmans boek hierover aangeschaft. Ook wil ik de komende tijd gaan gebruiken om wat meer recepten uit te proberen of zelf te bedenken die in ieder geval vegetarisch zijn en wellicht veganistisch en me meer inlezen over dit onderwerp. En wie wat de volgende stap dan wordt.

    Wat kunnen jullie verwachten?

    • binnenkort een review van het boek van Bittman
    • ik houd jullie op de hoogte van hoe het gaat
    • ik deel de culinaire ontdekkingen die ik doe met jullie. Ik heb mijn kooksite na een jaar stilte weer nieuw leven ingeblazen want de inspiratie begint al weer te stromen

    Toen ik nog vegetarisch at was ik in mijn twintiger jaren. De vegetarische kookboeken die ik hierover heb zijn zwaar gedateerd. De meeste gerechten zijn enorm machtig met veel kaas en room en eieren en hier en daar wat tofu. Er is enorm veel veranderd op dit gebied maar ik merk dat ik zelf nog heel zwaar leun op wat ik toen kookte, áls ik vegetarisch kook. Ik ben dus op zoek naar inspiratie. Veel recepten die ik vind op internet moeten bewerkt worden omdat er vaak gluten in gebruikt worden

    Ogma’s Tineke schreef laatst over het ‘O she glows kookboek’. Dat staat al genoteerd maar is helaas nog niet aanwezig in onze bieb en ik vind het wat prijzig om zomaar aan te schaffen. Het boek ‘Puur plantaardig’ heb ik al.Ik ken wel wat sites zoals bijvoorbeeld die van Vegadutchie maar wie heeft er nog meer tips voor mij van leuke sites of boeken met aandacht voor veganistisch en vegetarisch eten? Of dé ultieme tip van een glutenvrij veganistisch kookboek 😉

     

    Eten

    Koken voor veel mensen – mét recept

    Martine7 reacties

    butternut-squash-399415_1920-1
    (bron afbeelding Pixabay)

     

    (Bij het inplannen van dit bericht drukte ik per ongeluk op de verkeerde knop, sommige mensen hebben dit bericht per mail dus al eens gezien, waarvoor duizendmaal nederige excuses en zo…)

    Koken is altijd mijn passie geweest. Als wij bezoek kregen vond ik het altijd leuk om flink uit te pakken.  Het duurde even voordat ik begreep dat dit in mijn huidige situatie niet altijd het slimste is om te doen. Nog niet eens zo heel lang geleden stond ik toch altijd wel zeer uitgebreid te koken en te bakken voor bijvoorbeeld de verjaardag van kind. Dat is eigenlijk de enige verjaardag die we echt vieren met bezoek in dit huis. Aangezien sommige gasten van ver moeten komen, blijven er altijd mensen eten. Eigenlijk iedereen die komt. Dat is zo gegroeid. En dus pakte ik altijd uit met verschillende gerechten. Ik ben immers kok geweest! Maar ook al deed ik de voorbereidingen in etappes, vaak denderde ik toch over allerlei grenzen heen en zo kostte een verjaardag soms weken hersteltijd, gewoon door mijn eigen achterlijke gedrag.

    Tegenwoordig pas ik de maaltijd die ik aanbied tijdens een verjaardagsviering aan naar hoe ik me voel op het moment zelf (qua energie en pijn) en wat praktisch is. Omdat ik glutenvrij en lactosevrij moet eten is een pan pasta maken bijvoorbeeld onhandig. Want óf ik doe makkelijk en bied iedereen glutenvrije pasta aan (wat heel duur is) óf ik kook normale pasta af voor de gasten en glutenvrije pasta voor mezelf. Dat kan heel goed en zo doe ik dat ook als we hier thuis gewoon met zijn 3tjes eten. Maar met een groter gezelschap ga ik liever voor gemak. Maximaal resultaat met zo min mogelijk pannen tegelijk op het vuur en minder handelingen. Pasta betekent bijvoorbeeld vanwege mijn dieet  twee pannen afgieten.

    Natuurlijk kun je ook eten laten komen of kant en klaar eten kopen, een paar blikken soep en een stokbroodje erbij en je bent ook klaar. Alleen stoppen ze in blikken soep vaak gluten en lactose. Bovendien is het me ook wel gebeurd dat ik makkelijk deed en brood met wat salades aanbood en dat mijn glutenvrije brood – wat ik toch echt wel goed had verstopt, dacht ik – werd gevonden en opgegeten terwijl ik nog heen en weer liep om alles op tafel te zetten. En dat is prima, mensen moeten gewoon alles in hun mond kunnen stoppen als ze hier te gast zijn en het is aan mij om dat wat handiger aan te pakken.

    De laatste tijd kies ik daarom wat vaker voor een eenpansgerecht met daarbij rijst. Ik hoef zo geen onderscheid te maken tussen voor mij veilig en  onveilig voedsel en dat is wel zo makkelijk. Vorige weet aten wij tijdens het vieren van de verjaardag van S.  rijst met een pittige tomaten-gehaktsaus met pompoen, mango en koriander. Dat is heel makkelijk te maken en echt heel lekker.

    Ik kreeg daar wat vragen over, dus hier komt het recept, onderstaande hoeveelheid was bedoeld voor 11 personen maar had met gemak ook geschikt geweest voor 15 personen (vooraf hadden ze ook taart en wat borrelhapjes gegeten). Pas de hoeveelheden dus aan naar jouw situatie.

    • 2 flespompoenen, geschild en in blokjes gesneden (je kunt ook andere pompoensoorten nemen maar ik vind zelf flespompoenen het lekkerst en ze zijn hier bij onze Deen het hele jaar door verkrijgbaar)
    • 1100 gram rundergehakt
    • wat olie of vet om in te bakken
    • 4 grote uien gesneden
    • 5 tenen knoflook, gesnipperd
    • 4 pakken gezeefde tomaten
    • 2 el sambal (of meer als je van pittig houdt, je kunt altijd op het laatst nog wat toevoegen)
    • 1 el gedroogd munt
    • 1 el gedroogde peterselie
    • 1/2 el paprikapoeder
    • 1 el kaneelpoeder
    • 1/2 chilipoeder
    • 1 theelepel cayennepeper
    • 1 mango geschild en in blokjes gesneden
    • peper, zout
    • verse koriander gesneden

    pompoensausVerwarm de olie of het vet in een grote pan met dikke bodem. Voeg de gesneden uien en de gesnipperde knoflook toe. Bak even en doe er dan het gehakt bij. Als het is los gebakken, doe je alle kruiden behalve de koriander erbij, samen met de pompoenblokjes. Schep even goed om en giet dan de gezeefde tomaten erbij. Breng even aan de kook en laat daarna op zacht vuur pruttelen tot de pompoenblokjes gaar zijn (afhankelijk van de grootte duurt dat 15 tot 30 minuten). Voegde de laatste 5 minuten de mangoblokjes toe. Proef af, voeg zout en peper naar smaak toe en bestrooi met koriander. Serveer met rijst. Maar ook lekker als vulling in wraps.

    Flespompoenen hoeven niet geschild te worden omdat de schil in principe eetbaar is. Maar zo laat in de herfst/winter is deze schil toch wel taai, is mijn ervaring. Dus schil ik dan meestal wel als ik het verwerk in een saus of soep. Een flespompoen in de oven bereiden kan wel altijd met schil.

    ps: in de zomer gebruik ik meestal verse peterselie en munt uit eigen tuin, dan is het nóg lekkerder.

    Eten·katten

    Weten wat goed voor je is – lactosevrije yoghurt (met recept)

    Martine3 reacties

    img_20170221_081316

    Verhaal over yoghurt met daarin verstopt kattenspam. Ben je daar niet van gediend maar wel geïnteresseerd in een recept voor lactosevrije yoghurt, sla het kattengeleuter over en scroll naar beneden…

    Veel mensen geven melk of yoghurt aan katten. Maar die kunnen daar niet goed tegen. Net als 70 % van de menselijke wereldbevolking maken ze geen lactase aan en zijn ze dus lactose-intolerant. Dat neemt niet weg dat de meeste katten zich daar niets van aantrekken. De meeste katten hier in huis slobberen graag wat melk en soms wat yoghurt naar binnen, als ze de kans krijgen. Om het even later net zo vrolijk weer uit te kotsen.

    Zo niet Moos. Die weet wat goed voor hem is. Hij haalt zijn neus op voor yoghurt. Dus toen ik in augustus voor mijn verjaardag een yoghurtmaker kreeg, waarmee ik lactosevrije yoghurt maak, voorzag ik niet wat dit met hem zou doen. Ik maak gemiddeld twee keer in de week yoghurt en inmiddels heeft hij door dat mijn yoghurt voor hem een lekkernij is.

    img_20170301_091728Als ik soms twee dagen achter elkaar met yoghurt heb ontbeten, staat hij mij de derde ochtend verliefd op te wachten bij de trap. Kom ik van de trap af, dan voert hij een show op met verliefde blikken, zachte prrtt geluiden en met een overtuigingskracht waar je U tegen zegt. Dus mag hij het schaaltje leeg likken als ik klaar ben, want ik ben een watje.

    Ik vind het wel frappant dat hij niet taalt naar de yoghurt die M. elke ochtend eet, maar wel naar de lactosevrije yoghurt van mij. Het zal vast anders ruiken hoewel ik geen verschil proef met de gewone yoghurt die ik vroeger wel at en waar ik zo’n last van kreeg. Ik vind het wel mooi, dat een beest precies weet wat goed voor hem is.

    Waarom maak ik zelf lactosevrije yoghurt, het is toch gewoon te koop in de supermarkt? Nou allereerst omdat ik het leuk vind om te doen. Daarnaast is lactosevrije yoghurt behoorlijk duur, zelf maken scheelt geld. Yoghurt van het merk Lactofree kostte de laatste keer dat ik het kocht € 2,35 per liter. Zelf maken kost mij €1,53 per liter heb ik uitgerekend. Ik maak het van houdbare biologische melk met een starter van biologische yoghurt, dat vind ik fijn want ik eet graag biologisch. En tot slot: ik vind mijn eigen gemaakte lactosevrije yoghurt echt lekkerder dan die ik in de supermarkt kan kopen.

    Hoe maak je het? Yoghurt wordt gemaakt van yoghurtculturen of probioticacapsules  die je mengt met lauwwarme melk. Je kunt ook wat yoghurt zelf als starter gebruiken en dat met de melk mengen. Als je dat 24 uur laat staan (en zorgt dat de temperatuur constant blijft) dan verdwijnt de lactose volledig. Normale yoghurt is na een paar uur al klaar.

    Ik heb een stroomloze yoghurtmaker van het merk Easiyo. De eerste paar keer maakte ik de yoghurt met de yoghurtculturen die ik kocht maar ik vond eerlijk gezegd het resultaat heel wisselend. Dus toen ging ik yoghurt zelf als basis gebruiken. Na wat experimenten met hoeveelheden en soort yoghurt heb ik nu een recept dat altijd lukt.

    Wat heb je nodig:

    • gekookt water
    • 5 el yoghurt (ik gebruik zelf biologische yoghurt van Pur Natur)
    • ca. 750 ml melk
    • een grote pot of mengbeker die in de yoghurtmaker kan (wordt bij de Easiyo meegeleverd)
    • een kom om alles te mengen

    Breng water aan de kook. Verwarm de melk in een pannetje tot deze lauw is. Doe de yoghurt in de kom en klop deze los met een garde. Giet langzaam de lauwe melk erbij en roer met de garde alles door. Als alles gemend is, giet je het mengsel over in de mengbeker die je afsluit met het deksel. Giet het kokende water in de yoghurtmaker tot de aangegeven rand. Zet de mengbeker in de yoghurtmaker en sluit af met het deksel.

    Na 12 uur breng je opnieuw water aan de kook. Haal de mengbeker uit de yoghurtmaker. Giet het koud geworden water uit en vul opnieuw met kokend water. Beker er weer in, deksel erop en weer 12 uur laten staan. Na in totaal 24 uur haal je de beker eruit. Ik roer het dan even door met een lepel en zet het in de koelast, daar dikt de yoghurt verder in. Na 6 uur is het goed eetbaar.

    Het duurt even voordat het dus klaar is en het vergt wat planning, want eetbare yoghurt maken neemt dus zo 1,5 dag in beslag die het nodig heeft om de lactose te laten verdwijnen en in te dikken. Maar qua energie is het zo gebeurd. Alles even mengen en klaar, een kind kan de was doen.

    ps. Via Facebook kreeg ik een reactie van een lezeres die vertelt dat dit geen lactosevrije yghurt is, maar lactosearme yoghurt. Volgens haar wordt yoghurt alleen lactosevrij door toevoeging van lactase. Zij schrijft dat zij last zou krijgen van de yoghurt zoals ik die maak. Dat kan, ieder lijf is anders. Ik heb hier geen enkele last van. Terwijl ik na het eten van gewone yoghurt binnen een kwartier op het toilet zit.

    Mijn mening dat deze yoghurt lactosevrij is, is gebaseerd op informatie die ik op verschillende plekken heb gevonden, zoals bijvoorbeeld op deze site waar staat:
    “Je kan zelf lactosevrije yoghurt maken. Je hebt een zogenaamde yoghurt-maker met een aantal kleine containers nodig. Een yoghurt-maker is een box die de inhoud op een constante temperatuur kan houden van 35 tot 40 graden Celsius. Dit is namelijk de ideale temperatuur voor de goede bacteriën die de lactose in de melk omzetten in melkzuren.”

    Daarbij wordt tevens aangegeven dat het hier om 24-uurs yoghurt gaat. Dit is namelijk de tijd de nodig is lactose om te zetten in melkzuren.

    Zoals gezegd, ieder lijf is anders. Dit werkt voor mij. Maar blijkbaar niet voor iedereen. Net als dat veel van de merken lactasepillen weer niet werken bij mij en wel bij een ander. Uitproberen en je gezonde verstand gebruiken op basis van hoe je lichaam reageert, is het beste.

     

     

    Eten

    Vriezerkoken

    Martine20 reacties

    Omdat ik regelmatig een greep in mijn vriezer doe, was het hoog tijd dat ik er ook weer iets in stopte. Soms doe ik dat door een dubbele portie te maken als ik toch kook. En soms ga ik er speciaal de keuken voor in en maak ik eten voor 4 tot 5 keer tegelijk klaar. Dat hoeft niet noodzakelijkerwijs meer tijd in beslag te nemen dan één maaltijd te koken. Mits je een beetje slim combineert en huisgenoten aan het snijden zet.


    Bij de supermarkt was er toevallig vrij veel in de aanbieding en ik kocht royaal in. Sperziebonen, paprika, broccoli, wortelen. Na het snijden en schoonmaken flikkerde ik alles in verschillende combinaties in bakken:

    • een sperziebonen/broccoli/wortelbak voor twee verschillende curry’s
    • een wortelbak voor een kerrie-wortelsoep
    • een sperziebonen/wortel/paprikabak voor twee keer pasta eten.

    En toen ging ik uien snijden, knoflook pellen,  de broccoli,  sperziebonen en een deel van de wortelen blancheren. Kokosmelk klaarzetten en hop drie pannen tegelijk op het vuur. Ik begon met de curry’s en de pastasaus. Kruiderij erbij en even 5 minuten laten pruttelen. Klaar.

    Dan alles van het vuur, op zoek naar nog een pan voor de soep, het restant van de wortelen opzetten met ui, knoflook, kerrie, kokosmelk en kippenbouillon. Limoenblaadje erbij, vers pepertje, kwartiertje laten koken en dan even de staafmixer erop. Nog wat verse koreander erdoor en klaar.

    In de tijd dat de groenten werden geblancheerd, gooide ik de ingrediënten voor een amandeltaart met koekkruiden en appel in een kom, flikkerde daar een restantje kokosmelk bij met een ei en wat bakpoeder en schoof dat in de oven.

    Een uurtje werk leverde zo voorraad op voor 6 keer eten én een taart. In geval van geen energie/geen tijd/ of plotseling andere plannen, kan ik alles zó uit de vriezer plukken. De maaltijden zijn zo gemaakt dat ik er alleen nog wat rijst of pasta bij hoef te koken. Dat lukt meestal nog wel, ook als er weinig energie is. Mocht ik meer zin hebben, kan ik altijd de maaltijd nog opleuken met wat kip of gehakt. Ook daar ligt zat van in de vriezer. Als ik bijvoorbeeld kippenpoten klaar maak, maak ik altijd wat extra en dat gaat dan de vriezer in. Kan ik dan weer gebruiken voor bijvoorbeeld in de soep, of door een salade of pastasaus. Of ik gebruik de ballen van Oma, zij is zo lief om eens in de zoveel tijd ballen gehakt te leveren.

    Naast kant en klare gerechten heb ik ook zakken met gesneden rauwe groenten in de vriezer. Ook gekocht in de aanbieding en meteen schoongemaakt en gesneden. Klaar om na ontdooien in een kaal soepje te doen. Of te roerbakken. Of in een omelet/wrap te stoppen voor bij de lunch.


    Als ik me niet goed voel of het drukker heb dan eigenlijk prettig is, is goed eten vaak het eerste wat er bij inschiet. Op deze manier lukt het me om toch goed en lekker eten op tafel te zetten.

    Doe jij veel aan vriezerkoken?