Eenzaamheid komt in alle soorten en maten voor. Eenzaamheid hoeft niet het gevolg te zijn van ouderdom, het niet sociaal vaardig genoeg zijn om contacten te leggen of het hebben van psychische problemen. Het ontbreken van de fysieke mogelijkheid om een normaal actief sociaal leven te hebben speelt ook een rol.

Er rust best een taboe op eenzaamheid. Toegeven dat je eenzaam bent, dat doe je niet zo snel. Want eenzame mensen, dan denk je al snel aan een zielige oudere vrouw die nooit bezoek krijgt omdat haar kinderen in het buitenland wonen of zo. Of omdat ze een kreng is. (Dat sluit natuurlijk niet uit dat ook een kreng eenzaam kan zijn.)

Maar ook jonge mensen kunnen eenzaam zijn omdat er op dit vlak niet wordt gediscrimineerd, eenzaamheid komt in alle soorten en maten. Ook ik voel me, ondanks dat ik onderdeel ben van een heerlijk gezin, regelmatig eenzaam, afgesloten van de samenleving.

Mijn eenzaamheid is voor mij verbonden met het niet kunnen kiezen voor het alternatief, namelijk onderdeel zijn van een sociaal netwerk, meedoen met de samenleving, tijd kunnen doorbrengen met vrienden, samen dingen meemaken.

Natuurlijk ben ik op de hoogte van de kracht van positief denken. Dat kan ik als geen ander. Maar ook hier sluit het één (positief denken) het ander (eenzaamheid) niet uit. Ik kan er het beste van maken, dat halfvolle glas optimaal benutten en me tóch vaak eenzaam voelen.

Als ik met pijn plat lig, me vies voel omdat douchen al weken niet is gelukt, lezen niet lukt en zelfs Netflix een brug te ver is en mijn gezin naar een concert gaat of een verjaardag, dan voel ik me eenzaam, niet gezien, onbegrepen. Ook al hebben ze alle begrip voor mijn situatie, de wereld draait door zonder mij en dat levert een eenzaam gevoel op.

Hoe zou ik iemand ooit kunnen vertellen hoe het is, jaar in jaar uit leven met ME, opgesloten in mijn energieloze bubbel. Ik vroeg mijn vader die longemfyseem had vaak of hij niet heel vaak boos werd, vanwege zijn situatie. ‘Daar heb ik geen lucht voor’ was zijn altijd nuchtere antwoord.

Eenzaamheid komt niet alleen voor bij mensen die soms dagen, weken niemand zien of spreken. Je kunt midden in de samenleving staan en eenzaamheid ervaren. Of fysiek afgesneden zijn van de rest van de wereld. Een onbegrepen aandoening als ME/cvs kan zorgen voor een kloof tussen de patiënt en ‘de rest van de wereld’. Omdat niet iedereen ziet of erkent, dat het hebben van ME geen kattenpis is. Vaak wordt het lijden gewoon niet gezien of begrepen, soms zelfs belachelijk gemaakt. Of wordt het wel serieus genomen maar is de zwaarte van het ermee leven zo aanwezig, dat het echt contact met de omgeving onmogelijk maakt.

Ik lag jaren in het donker, omgeven door liefde en begrip. Maar ik lag daar noodgedwongen 98% van de tijd alleen. Ik moest mijn eigen angsten onder ogen zien en het donker ondergaan. Ik voelde me daar klein en nietig onder. En eenzaam.

Dat mag ook wel eens worden gezegd. Niet elk eenzaam mens is een oude bejaarde of een depressief mens. Soms is het een 56-jarige vrouw met ME die de wereld ging veroveren maar er onderweg achter kwam dat ze in het verkeerde lichaam zit en haar dagen voor het merendeel gedwongen in bed doorbrengt.

(bewerking van een post uit 2018)

Foto Martine/Quozio