Omdat ik wat concentratieproblemen heb, lukt het me niet goed om te lezen, laat staan dat ik er een samenhangend stuk over kan schrijven maar ik ga nu wel weer een poging doen. Ik lees namelijk wel wat, zo af en toe. Veel leg ik opzij, te moeilijk /vaag / oninteressant /te veel beeldende woordenbrij. Maar sommige boeken dringen wel tot mijn brein door en zijn echt de moeite waard. Wat moeten jullie absoluut lezen?

De regen van Ionah – Santiago Pajares
Eén van de meest wonderlijke boeken die ik ooit las. Ik begon met lezen en legde het pas weg toen ik het uit had (het is een klein boekje hoor, dus ik was er zo doorheen). Ionah woont in de woestijn met zijn moeder. Er zijn geen anderen. Zijn wereld bestaat uit hitte, de keet waarin hij met zijn moeder woont, het onderhoud aan de waterput, jagen op schorpioenen voor voedsel en luisteren naar de verhalen van zijn moeder over hoe het vroeger was. Waarom zij daar zijn in de woestijn weten we niet.

Als zijn moeder overlijdt, blijft Ionah achter en leeft in stilte, jaar in, jaar uit. Hij leeft volgens de regels van zijn moeder, doet alles wat zij hem leerde. Op een dag besluit hij te vertrekken, waarheen weet hij niet. Op zijn tocht vindt hij Shui, meer dood dan levend en noodgedwongen keert hij terug naar zijn keet, waar hij voor Shui zorgt. Voor het eerst leert hij een ander mens dan zijn moeder kennen en maakt kennis met andere dingen. Hij weet immers alleen dat wat zijn moeder hem vertelde maar Shui weet andere dingen en verruimt zijn geest. Het contact met Shui doet zijn wereld veranderen.

Prachtig, wonderlijk en ontroerend.

Brug der zuchten – Richard Russo
Ik heb dit boek een paar keer weggelegd omdat het me te traag ging. Dikke pil, veel woorden en een verhaal dat zich heel langzaam ontvouwt en eigenlijk gebeurt er ook niet zoveel. Maar dat is tegelijkertijd de charme van deze roman.

In Brug der Zuchten lezen we over Lou C. Lynch, of Lucy zoals zijn bijnaam is, die zijn leven leidt naar het voorbeeld van zijn vader. Lou houdt van voorspelbaarheid. Hij heeft de kruidenierswinkel van zijn vader overgenomen, woont zijn hele leven in het stadje Thomaston en het toppunt van genot voor hem is om door de straten van zijn stad te lopen om te kijken of alles is zoals het altijd was.

Lou is getrouwd met Sarah en ze besluiten ter ere van hun 40-jarig huwelijk hun jeugdvriend Noonan te bezoeken, die in Italië woont en inmiddels een beroemde kunstschilder is. Noonan verliet Thomaston zodra dat kon en heeft over de hele wereld gezworven. Hij is in alles de tegenpool van Lou. In een poging grip te krijgen op zijn leven en zijn vriendschap met Noonan, schrijft Lou ter voorbereiding op zijn reis naar Italië zijn memoires.

Middels flasbacks lezen we over de wat vreemde vriendschap tussen Lou en Noonan en hoe die zich heeft kunnen ontwikkelen en lezen we afwisselend de geschiedenis van Lou en Noonan en de invloed van Sarah op hun beider levens.

Welkom in het rijk der zieken – Hanna Bervoets
Bervoets heeft met deze roman iets heel knaps gedaan: een heel mooi indringend boek schrijven over iemand met een chronische aandoening. Dat is knap. Want als er al over ziek zijn wordt geschreven in boeken, dan is het vaak over mensen die ziek worden, een strijd aangaan en dan overlijden óf overleven. Chronisch ziek zijn is anders. Het is namelijk chronisch. Mensen worden niet beter maar gaan ook niet dood. Het duurt maar en duurt maar. Daar een lezenswaardige roman over schrijven vind ik een prestatie. Chronisch ziek zijn is niet leuk en zeker geen makkelijk onderwerp. Meestal wordt aan ziek zijn een soort zingeving opgehangen, we lijden wel maar dat moet zin hebben blijkbaar, en aan chronisch ziek zijn valt gewoon niet veel eer te behalen, kan ik uit ervaring zeggen.

Als Clay met zijn vriendin en oppasbaby naar een kinderboerderij gaat, raakt hij besmet met een virus en wordt ziek. Doodziek. Na een zoektocht van maanden blijkt dat hij Q-koorts heeft. Hoewel de diagnose in eerste instantie opluchting brengt, eindelijk weet hij wat hij mankeert, dringt het langzaam tot hem door dat deze diagnose betekent dat zijn wereld steeds kleiner wordt en dat er weinig aan te doen is. Hij volgt braaf de aanbevolen therapieën maar kan hij in het begin nog dagelijks de deur uit en zelfs joggen, hij eindigt met ongewassen kleding op de bank in een soort delirium waar niets meer tot hem doordringt.

Prachtige roman over wat er met je gebeurt als je van het rijk der gezonden ineens in het rijk der zieken terecht komt. Het verhaal van Clay wordt verteld alsof we vanaf een afstand naar Clay kijken en beschrijven wat hem overkomt. Dat werkt wat bevreemdend en wekt wat afstand maar is juist daardoor heel krachtig vind ik. Want hierdoor wordt het geen tranentrekkerig verhaal. Dit vertelperspectief wordt afgewisseld met Clay die het Rijk der Zieken bezoekt. De verschillende plekken die hij in dit rijk bezoekt staan voor de (herkenbare) momenten in het leven van een chronisch zieke en de verschillende stadia van ontkenning, acceptatie en rouw die doorlopen wordt. Als chronisch zieke krijg je een diagnose, zoekt naar verbetering, vindt het niet, zoekt het in de alternatieve hoek, vindt daar ook geen verbetering en tenslotte leg je je neer bij het onvermijdelijke (of niet).

Pijnlijk boek om te lezen voor mij als ME-patiënt maar zeer de moeite waard, vanwege de onnavolgbare stijl van Bervoets. Ik denk ook dat zij hiermee een stem geeft aan heel veel mensen met een chronische onbegrepen onzichtbare aandoening.

De laatste tijd verslind ik boeken alsof het chocola is. Ik ben lekker op dreef! Wat las ik onder meer de laatste tijd?

De vrouw van de boekbinder – Belinda Starling
Helaas schreef deze auteur maar een boek, vlak na het verschijnen van ‘De vrouw van de boekbinder’ overleed ze. Dat is heel jammer want het smaakte naar meer. In dit boek volgen we Dora Damage die in 1859 de boekbinderij van haar vader van de ondergang probeert te redden. Na het overlijden van haar vader heeft haar man het bedrijf overgenomen maar door zijn reuma heeft hij steeds meer problemen om zijn beroep uit te oefenen. Ze raken klanten kwijt en lopen inkomsten mis. Om te voorkomen dat ze naar het armenhuis moeten, neemt Dora stiekem het bedrijf over. Ongehoord in deze tijd waarin het voor vrouwen verboden was dit beroep uit te oefenen. Voor de buitenwereld lijkt het alsof haar man nog het bedrijf runt en de boeken bindt maar achter de schermen doet zij al het werk.

Het feit dat zij een vrouw is en eigenlijk helemaal niet het vak van boekbinder mag uitoefenen, maakt haar kwetsbaar en al snel komt ze in de greep van een groepje aristocraten dat verboden werken wil laten binden. Omdat het goed betaalt gaat ze hierin mee maar meer en meer raakt ze verstrikt in intriges en complotten en is haar situatie eigenlijk nog meer kwetsbaar dan voorheen. De drang naar lijfsbehoud en eten is groter dan haar normbesef.

Mooi en spannend boek met geweldige beschrijvingen van het Victoriaanse Londen. Wel vond ik af en toe de beschrijvingen van het bindproces wat té uitgebreid en daardoor langdradig. Maar zeker een aanrader. In mijn bieb was het helaas niet meer, daarom heb ik dit boek op mijn Kerstmisverlanglijst gezet en gekregen.

Björnstad – Fredrik Backman
Toen ik hier twee weken geleden jubelde over ‘Een man die Ove heet’, de debuutroman van Backman, kreeg ik vanaf meerdere kanten de reactie dat andere boeken van Backman niet dat niveau bereikten. Nu kan het toeval zijn maar het volgende boek dat ik van hem las was ‘Björnstad’, zijn zesde boek en ik vond het fenomenaal en véél beter dan Ove. Ove was een tussendoortje, een paaseitje waar je vrolijk van wordt. ‘Bjornstad’ is een chocoladetaart met noten én chocoladesaus.

Eerlijk is eerlijk, het was wel even moeilijk in het verhaal te komen door het voortdurend wisselende perspectief. Er is namelijk niet één hoofdpersoon. Als er al een hoofdpersoon is, dan is het Bjornstad, de stad waar alles zich afspeelt. Het is een klein Zweeds stadje diep in de bossen. Leven is daar meer overleven. Er is niet veel. Winkels zijn gesloten, er is nu alleen nog maar een grote supermarkt en een kroeg waar de ontslagen fabrieksarbeiders rondhangen. De fabriek staat op het punt van omvallen want er is niet voldoende werk. Maar een ding heeft Bjornstad nog wel en dat is ijshockey. Alles staat in het teken van de club.

Als het juniorenteam van de club kans maakt om landskampioen te worden, komt alles en iedereen in het stadje in een soort ketel terecht waarna gebeurtenissen al snel naar een soort kookpunt leiden. Centraal staat de hoop dat als het juniorenteam wint, de stad betere tijden gaat kennen. Want een winnend team trekt investeerders. De teamleden worden op handen gedragen, er is een cultuur die uitdraagt dat alles wat goed is voor de club, goed is voor iedereen. Grensoverschrijdend gedrag wordt getolereerd, want de club gaat voor. Tot iemand het niet meer pikt en tegen de stroom inzwemt.

Meer details kan ik niet prijsgeven want anders ga ik de clou vertellen. Maar wat een prachtig boek! Over hoop en moed om tegen de stroom in te zwemmen en geheimen aan het licht te brengen.

Ik las dat er een vervolg is verschenen op dit boek, ‘Wij tegen jullie’, dat heb ik natuurlijk meteen gereserveerd bij de bieb.

Meisje met de parel – Tracy Chevalier
Niet alles wat ik las, vond ik mooi. Een grote teleurstelling vond ik ‘Meisje met de parel’ van Tracy Chevalier. Haar boek ‘De onschuld’ heb ik verslonden (ik schreef er hier over). Dat boek gaat over een familie die na een persoonlijke tragedie naar Londen verhuist om als meubelmakers voor een circus te gaan werken. Prachtig boek met geweldige beschrijvingen van het 18e eeuws Londen. Ik reserveerde ‘Meisje met de parel’ en sloeg het vol verwachting open. En viel in slaap, sorry.

Ik las over Griet die als dienstbode in Delft gaat werken in het huis van de beroemde schilder Johannes Vermeer. Gaandeweg krijgt ze steeds meer het vertrouwen van deze schilder en dat zorgt voor spanningen in het huis.

Ik vond het saai en langdradig en waar ik de beschrijvingen in ‘De onschuld’ prachtig vond en Londen echt tot leven kwam, deed dit boek me helemaal niets. Het geeft wel een mooi tijdsbeeld van de Gouden eeuw maar ik vond met name Johannes Vermeer heel vlak beschreven. Het blijft mij volstrekt onduidelijk waarom hij nu zo gecharmeerd is van Griet en haar zoveel verantwoordelijkheid geeft. Maar goed, ik ben dus die ene persoon in Nederland die dit een stom boek vond. Kan gebeuren toch?

Toen ik ontdekte dat er een nieuw boek van Markus Zusak was verschenen, kreeg ik zowat hartkloppingen. Dat moest en zou ik hebben! Gelukkig lag het niet lang na die ontdekking onder de kerstboom. Een paar jaar geleden las ik van Zusak De Boekendief. Ik kan niet in normale bewoordingen vertellen wat dat boek met mij deed, dus doe ik het ook niet. Ik zeg alleen maar: lees dat boek!

De verwachtingen voor De Bruggenbouwer waren dus ietwat hoog gespannen en dat is zacht uitgedrukt. Vaak is dat misschien niet zo’n goed voorteken, want ga dát maar eens waarmaken als auteur. Dat deed Zusak wat mij betreft dus ook niet. Ik had in ieder geval al op de eerste pagina een hmmm-ik-weet-niet-of-ik-dit-leuk-ga-vinden-gevoel en dat zette een ondertoon die me het hele boek vergezelde, die twee weken lang dat ik me er doorheen worstelde. 

Nou is dat niet geheel terecht want ik vond het bij vlagen ook prachtig en ontroerend. Het is het verhaal van de vijf Dunbar-jongens die alleen achterblijven als hun moeder overlijdt en hun vader na de begrafenis verdwijnt. De oudste zoon, Matthew – tevens verteller van dit verhaal – probeert zo goed en kwaad als het gaat zijn jongere broers voor al te veel rampspoed te behoeden. Dat lukt niet of nauwelijks want er gebeurt veel ellendigs. Maar goed, ze hebben een dak boven hun hoofd, geen honger, een uitdijende collectie huisdieren – van goudvis tot muilezel – en de familie verkeert in een staat van voortdurende chaos, soms vrolijk, soms beladen. Als op een dag ineens pa Dunbar het huis inloopt en een vreemd verzoek heeft, gaat alleen Clay, de op één na jongeste broer,  daarop in.

Het verhaal is absoluut aangrijpend en bij vlagen vloog het me naar de strot. In die zin raakte het boek me wel. Maar ik had moeite met de wat ingewikkelde maar zeker unieke schrijfstijl. Ook verspringt het verhaal continu tussen vroeger en nu. Van de jeugd van hun moeder in het communisische Polen en hoe zij daar weg wist te komen, het eerste huwelijk van hun vader en hoe pa en ma elkaar uiteindelijk hebben ontmoet tot vooruitblikken op naderend onheil.

De continu alwetende stem van Matthew die voortdurend verwijst naar al het verschrikkelijks dat nog gaat komen, ging uiteindelijk echt irriteren. Ik sleepte me door het boek heen en vond het achteraf wel een mooi boek maar ook razend irritant om te lezen, al moet ik eerlijk zeggen dat ik om de laatste pagina’s moest huilen.

Nou hoeft kunst natuurlijk niet mooi te zijn om een doel te bereiken en zo is het ook met boeken. Al hoop ik wel dat een volgend boek van Zusak me wat meer positief grijpt. Het wekte in ieder geval wel veel in mij op, dus in die zin vind ik het toch een aanrader. Ik kan me ook voorstellen dat je het een prachtig boek vindt als je niet net als ik van die achterlijk hoog gespannen verwachtingen hebt van De Bruggenbouwer.

Markus Zusak
De Bruggenbouwer
576 pagina’s

 

PS: nav het stuk van gisteren over een stage kreeg ik over de mail weer veel tips. Dank! Inmiddels hebben wij gisteravond te horen gekregen dat S. een stageplek heeft.