Weet je waar ik moeite mee heb? Met mensen die altijd positief zijn. Ik ken wel wat hysterische altijd geforceerd positieve mensen, die zoveel energie kwijt zijn met het ontkennen dat niet alles in het leven GEWELDIG!! is, dat ze bij wijze van spreken anderen compleet leegzuigen. Die dwangmatig ontkennen dat niet elke minuut van het leven geweldig is. Daar is een term voor: toxische positiviteit. Mijn maatje Ilse maakte bovenstaand schilderij en noemt dwangmatig positivisme ‘geluksdruk’, wat er een geweldig woord voor is.

Toxic positivity is “the excessive and ineffective overgeneralization of a happy, optimistic state across all situations. The process of toxic positivity results in the denial, minimization, and invalidation of the authentic human emotional experience.” (The Psychology Group)

Kortom:

• Elke wanklank of negatieve emotie wordt gesmoord met een positief tegengeluid.
• Bepaalde gevoelens van jezelf niet onder ogen zien maar onderdrukken.
• Niet eerlijk zijn naar anderen toe hoe jij je echt voelt. 
• Je emoties niet kunnen uiten omdat anderen je hun positiviteitsdwang opleggen.
• Andere mensen niet hun verdriet laten uiten door gemeenplaatsen te gaan strooien als ‘ah joh, het had erger gekund’, ‘kijk naar wat er wel goed gaat’. Of wat ik al vaker heb moeten aanhoren: “gelukkig heb je geen kanker, dát is pas erg!”

“Wat you resist, persists”
(Ashok Gupta)

Je kunt dus zelf dwangmatig positief zijn en je eigen gevoelens onderdrukken, die uiteindelijk toch als een boemerang recht in je smoel geslingerd worden. Maar soms leggen mensen dus ook hun dwangmatige positivisme op aan jou, door je verdriet of emotie te bagatelliseren. Of door bepaalde gespreksonderwerpen te negeren als je er over probeert te praten.

Als iemand aan mij vraagt hoe het gaat en ik een eerlijk antwoord geef, krijg ik van dit soort mensen meestal naar mijn hoofd gegooid dat ik moet proberen positief te blijven. Ik weet dat het goed bedoeld is, maar het komt op mij over alsof mijn emotie of verdriet er op dat moment niet mag zijn.

Blijkbaar zijn veel mensen bang voor emoties, die van zichzelf of van een ander. Maar die ‘geluksdruk’ voorkomt vaak een echt en wezenlijk contact. Ik denk dat ik er de afgelopen jaren wat vaker mee ben geconfronteerd, omdat ik als persoon met een chronische aandoening nou eenmaal tegen muren oploop en ik best wat ellende meemaak. Af en toe lijkt het alsof anderen daar meer moeite mee hebben dan ik. Mijn openheid brengt mensen soms overduidelijk in verlegenheid of ze vinden me te negatief.

Ik zeg niet dat optimisme slecht is. Ik ben zelf een rasoptimist. Maar ik ben ook bij vlagen zwaar depressief, wat mij een vrij normale reactie lijkt in mijn situatie. Ik ben van vliegen, vallen, opstaan en weer doorgaan. Maar ik erken en uit wel dat ik val. Omdat het er nu eenmaal bij hoort.

Geen licht zonder donker. Geen leven zonder dood. Geen hoop zonder wanhoop. Voelen, erkennen en uiten wat er is, brengt je verder in het leven. Vind ik dan toch.