De hele dag worden we gebombardeerd met prikkels. Door de reclame, je smartphone, je facebookaccount, je mail, je partner, je kinderen, je baas. En ook door je brein. Dat brein kakelt de hele tijd door: check je mail, pak wat lekkers, ga zitten, nee niet gaan zitten hang de was op, ik ben niet goed genoeg, mijn buik zit in de weg, wat kijkt die vrouw naar me, iedereen ziet wat een mislukking ik ben, ga eerder naar bed, nee naar de sportschool, ik heb trek in chocolade, check je mail zeg ik!
Herkenbaar? Vast? Iedereen heeft te maken met stemmetjes in het hoofd, al zullen ze bij de één luider klinken dan bij de ander. Sommige mensen weten van nature dat ‘zij niet de stemmetjes zijn’ en kunnen het gekakel negeren. Anderen beseffen dat niet en nemen voor waar aan wat ze horen en vallen zo ten prooi aan allerlei impulsen die ze wel willen veranderen maar hoe.
 |
| afbeelding gemaakt door Serge Seidlitz, afkomstig uit ‘Tem je geest’, hier geplaatst met toestemming van Ruby Wax, waarvoor dank |
Toen ik Ruby Wax een tijdje geleden bij ‘College Tour’ zag, ging ik rechtop zitten. Ik kende haar van haar tv-programma’s en vind haar heel leuk en grappig. Dat is ze nog steeds, maar ze is ook heel erg depressief. Ze stopte met TV-maken, zat een paar keer in een inrichting, leed aan ernstige depressies en wist dit ‘behapbaar’ te maken door mindfulness te gaan beoefenen. Bij ‘College tour’ vertelde ze over haar depressies, haar boek en ons fenomenale brein dat plastisch is.
Want dat is het goede nieuws: wij zijn helemaal niet de gevangene van ons brein, we kunnen het veranderen. Je kunt je gedrag aanpassen en zo nieuwe verbindingen aanleggen in je brein. Dat dit zo is, heb ik zelf ervaren doordat ik de behandeling van Ashok Gupta tegen ME volg. Zijn theorie kent dezelfde basis: ME is het gevolg van een overprikkeld zenuwstelsel met allerlei fysieke en neurologische problemen tot gevolg. Dit kan worden teruggedraaid door het doen van oefeningen uit de NLP (Neuro Linguïstisch Programmeren), meditaties en het beoefenen van mindfulness. Zo verander je delen van je brein.
Dit helpt echt. Ik knapte enorm op. En toen ik dacht dat ik het niet meer nodig had en stopte met de dagelijkse discipline van het aanleggen van nieuwe verkeerswegen in mijn brein, stortte ik weer in. Een ander neemt een pilletje om zijn aandoening onder de duim te houden, ik mediteer en doe aan mindfulness om mijn brein een beetje afgekoeld te houden. En ik weet nu dat ik dit moet blijven doen.
Ruby Wax ervaart zelf ook de voordelen van mindfulness maar – om zichzelf en de kritische lezer te overtuigen – somt ook een hele waslijst op van wetenschappelijk bewezen voordelen van mindfulness: mensen worden minder gevoelig voor pijn, het heeft een bewezen positief effect op het immuunsysteem en het concentratievermogen, het vertraagt de achteruitgang van HIV-patiënten, het gaat letterlijk veroudering tegen (omdat je meer van een bepaald enzym krijgt dat bevorderlijk is voor celdeling en helpt bij gezond ouder worden) en het helpt tegen stemmingswisselingen en depressies. En dan is dit nog maar een kleine opsomming, lees vooral het boek voor de rest.
Na mijn recente instortmoment (dat klinkt alsof het eventjes duurde maar we hebben het uiteindelijk over een periode van een paar maanden) greep ik mezelf bij de lurven en begon weer: mediteren, mindfulness, ademhalingsoefeningen, alle dagen meerdere keren per dag. En zie, ik knapte weer op.
Wat goed is voor mijn overprikkelde ME brein, is goed voor iedereen. Bijna iedereen heeft last van een opgejaagd gevoel in deze maatschappij. Natuurlijk zijn er mensen die een hekel hebben aan ‘luchtfietsen’ en vaag gedoe. Maar ten eerste is mindfulness dat dus niet, er staat een enorme wetenschappelijke bewijslast klaar om je te overtuigen dat het dat juist niet is, en ten tweede: wat is het alternatief? Natuurlijk kun je lekker gewoon wat gaan lummelen en luieren. Maar weet jij nog hoe dat moet? Lig je lekker in het gras wolkjes te tellen, schiet je ineens te binnen dat je nog een boek op de bus moet doen/een mail moet beantwoorden/bent vergeten je aan te melden voor ‘zeg t maar wat natuurlijk wel heel belangrijk is’. De meesten van ons voelen voortdurend impulsen en het is moeilijk daar weerstand aan te bieden en om de impulsen niet voor waar aan te nemen. Mindfulness leert je hoe je dat doet. Kun je daarna lekker gaan luieren.
Min of Meer's ME-Plein 
Helemaal mee eens. Ik ben in 2003 begonnen met yoga/mindfulness en het zorgt bij mij voor meer inzicht en balans en soms voor accceptatie. Maar soms stop ik er een tijdje mee omdat ik het zat ben om elke keer weer met inzichten en mijn eigen zaken geconfronteerd te worden en denk ik, och het gaat wel. Maar dan komt toch weer de man met de hamer. En begin ik opnieuw. Wat ik ook wel doe als ik emotioneel wankel ben is de dans (of groet) aan de maan. Dat zijn hele troostrijke oefeningen op prachtige muziek. Die heeft mijn yogalerares gemaakt. Dit weekeinde gaat mijn man een paar dagen weg. Dat is voor mij heel moeilijk want dan ben ik helemaal alleen en op mezelf aangewezen. Mijn oefeningen en acceptatie moeten me er dan doorheen slepen en zorgen dat ik niet doorschiet naar de doe en wegloop kant.
LikeLike
Als er 1 ding is wat mindfulness mij wel geleerd heeft is weer met beide benen op de grond staan:)wat nou zweverig? Juist niet! Velen verwarren het met continue gelukkig zijn, terwijl je juist leert accepteren dat het leven niet altijd leuk is maar je wel anders naar leert kijken. Het blijft een leerproces maar wel een boeiende!
LikeLike
Prima post weer! Heb vriendin getipt, die erg moeilijk zit. Ben zelf ook al enige tijd aan het uitvinden waar mijn routine het best kan liggen om zo optimaal mogelijkm in mijn energie te zitten. Beetje lapzwansen heeft merkbaar gevolgen.
LikeLike
Ik zal eens in de bibliotheek gaan kijken.
LikeLike
Het dagelijks even stil zitten,schiet er nog al eens bij in. Maar het besef,dat ik niet mijn gedachte ben ,is er.
LikeLike
Haha, mijn buik zit in de weg is op het moment zeer herkenbaar – een 34 weken dikke buik met baby natuurlijk. 😉
Ik herken heel veel in je post en het voelt soms echt als gevangen zitten in mijn eigen hoofd. Dat klinkt wat zwaar, maar ik word dikwijls gek van de onrust. Ik krijg het maar niet voor elkaar om de rust te pakken en bijvoorbeeld yoga te doen of gewoon meditatie.
Ken je dit boek? http://www.carolinefranssen.nl/2012/09/de-innerlijke-criticus-ontmaskerd/
Dit boek was voor mij echt een eye opener. Ik kreeg de tip van een coach.
LikeLike
Ruby Wax slikt overigens ook medicijnen tegen haar depressie.
Linda
LikeLike
Al enkele jaren yoga en mindfulness verder voel ik me tegenwoordig behoorlijk zen en ik voel me daar heerlijk bij.
LikeLike
Klopt, maar pas sinds de minfdulness heeft ze grip op haar depressies. Medicijnen alleen hielpen haar niet. En ze slikt minder nu.
LikeLike
Al de hele dag zit ik te twijfelen of ik zal reageren op je blogje. En zo ja, wat ik dan zal zeggen. Ik vind het een lastig onderwerp. Zoals je weet gebruik ik dagelijks prozac. Ik ben bijna twee jaar opgenomen geweest in een psychiatrische kliniek. Acht maanden dagbehandeling gedaan. Ik geloof best dat mindfulness zinvol kan zijn.Maar zo stellig zoals jij het nu opschrijft vind ik moeilijk. Ik zou niet weten wat ik zonder prozac moest. Het heeft mijn leven zoveel lichter en beter te verdragen gemaakt. Soms zijn medicijnen gewoon noodzakelijk. Ja, een noodzakelijk kwaad, maar dat heb ik dan toch vele malen liever dan mijn leven zoals het was zonder prozac. Niet alles wat betreft prikkels, depressies en dergelijke is op te lossen met mindfulness. Als het zo simpel lag, dan gooide ik acuut mijn prozac aan de kant. Depressies en zo zijn complexe psychische aandoeningen die niet zo simpel met wat ademhalingsoefeningen op een dag is op te lossen. En uit dit blogje lijkt het alsof je dat zo wel wilt stellen en daar bots ik tegenaan in mijn gevoel.
LikeLike
Ik bedoel niet te zeggen dat de medicijnen dan maar overboord moeten worden gegooid! In het boek legt Ruby Wax uit dat ze nog steeds medicijnen slikt. Alleen door de mindfulness zakt ze niet meer zo diep in de depressie weg, en herkent ze eerder signalen dat ze aan het wegglijden is. Dat is ook mijn eigen ervaring. Ik heb zelf ook lang antidepressiva geslikt. Nu heb ik ze niet meer nodig. Depressieve buien heb ik nog wel. En die zijn bij mij nu goed behapbaar. Het is zoals ik het opschreef: behapbaar maken. Een depressie verdwijnt niet zomaar. Mindfulness is ook niet zomaar jezelf even beter denken. Het is wel beter kunnen omgaan met het leven zoals het is, inclusief depressie of in mijn geval ME.
Begrijp je wat ik bedoel Immie?
Gisteren keek ik toevallig naar een documentaire over de effecten van mindfulness op getraumatiseerd oorlogsveteranen. De effecten van mindfulness waren enorm, ze voelden zich prettiger, sliepen beter en hadden minder last van agressieve gevoelens. Het is een mooie zachte (aanvullende ) manier om om te gaan met het leven.
LikeLike
Er zijn mensen waarbij medicatie alleen helpt. En dan is het echt heel erg tof dat ze er zijn.
Maar er zijn veel mensen die medicatie slikken (echt niet alleen anti depressiva) die met andere begeleiding uiteindelijk beter af zouden zijn, zonder medicatie. Ik vind dat er helaas erg snel naar de medicatie gepakt wordt. (maar echt, soms is het echt nodig. Weet ik uit ervaring)
Mindfulness is voor mij bewust zijn van dat er iets is en dat of accepteren of in ministapjes veranderen. En die ministapjes zijn soms ook gewoon irritant deprimerend, omdat ze zo klein zijn. Maar goede dagen zijn het echt aan het winnen van de slechte. En aan het doen wat ik leuk vind.
LikeLike
Dat vastzitten in je eigen hoofd is wel herkenbaar. Ik kan soms ook niet echt 'rechtuit' denken. Wat dan helpt is doen wat ik moet doen, iets opruimen dat me stoort, écht gezond eten zonder te 'cheaten', buiten lopen of in de tuin op blote voeten, niet 's avonds achter de computer gaan zitten, of met het scherm heel erg gedimd, kaarsen aan in plaats van lampen… dat scheelt altijd al veel. Goed, niet te vergelijken met ME of een depressie, maar het verbaast me hoe simpel het soms kan zijn om me beter te voelen. Iets dat ik ook veel te vaak vergeet.
LikeLike