Hoewel ik dol ben op thrillerboeken  en misdaadseries  sla ik misdaadartikelen in de krant meestal over. En tv-programma’s zoals van Peter R. de Vries kijk ik ook niet. Het interesseert me matig. In de wereld van de misdaad lichten mensen andere mensen op en krijgen misdadigers onderling vaak ruzie. Wat kan leiden tot een schietpartij waarbij A. iemand inhuurt om C. neer te laten knallen en dan B. de schuld geeft. Dat heeft veel impact als je het van vlakbij meemaakt maar is voor mij een ver-van-mijn-bed-show.

Eén aspect  hiervan vind ik wel heel interessant en dat is de psyche van een crimineel. Dus toen ik het boek Judas in handen kreeg  dat vanuit het perspectief van de zus van Willem Holleeder is geschreven, zette ik me over mijn desinteresse heen en las het.

In Judas laat Astrid Holleeder zien hoe haar broer Willem zijn misdaden plant en uitvoert en wat voor impact dit heeft op de wereld om hem heen. Het boek begint met zijn vrijlating in 2012 en de verbijstering die Astrid voelt als ze ontdekt dat het publiek hem omarmt alsof hij een beroemdheid is. Zijn optredens in de media maken van hem een ‘knuffelcrimineel’ en dat imago staat in scherp contract met de tiran die de man voor zijn omgeving is.

Vandaar uit gaat het boek verder, we lezen hoe zij zich stap voor stap los maakt van Willem omdat ze geen moment rust kent, zich altijd bedreigd voelt en haar leven – en dat van zus Sonja – 24 uur per dag gedicteerd wordt door wat Willem eist. Ze fungeert als klankbord, vertrouwenspersoon, raadgever en bemiddelaar en nee zeggen is er niet bij vanwege de dreigende gevolgen. Uiteindelijk leggen Astrid, Sonja en Sandra Klepper, de ex-vriendin van Willem, in het geheim verklaringen af bij de politie over de betrokkenheid van Willem bij  5 onderwereldmoorden, omdat ze niet langer hun leven willen leven op de manier zoals dat gaat in de buurt van Willem.

Die stap is enorm en met mogelijk grote gevolgen. In het diepste geheim voert Astrid gesprekken met mensen bij de politie, voortdurend bang dat Willem erachter komt omdat hij mollen bij de politie zegt te hebben.  Dit alles wordt afgewisseld met veel herinneringen aan hun gezamenlijke jeugd in de Jordaan, waarbij al snel duidelijk wordt dat de vader van het gezin een alcoholist was en ook een tiran.

De aanvankelijke verbondenheid en kameraadschap tussen de kinderen van het gezin, wordt langzaam in de kiem gesmoord door het steeds meer criminele en agressieve gedrag van broer Willem. Als Willem en zijn vriend Cor van Hout – later door hem vermoord- , biermagnaat Heineken en zijn chauffeur Doderer ontvoeren is de wereld daarna definitief anders.  Niet alleen voor de ontvoerders Willem en Cor of natuurlijk de slachtoffers maar vooral ook voor hun omgeving. Zoals Astrid schrijft, zij heeft niemand ontvoerd, maar door de naam Holleeder kleeft er een smet aan haar die nooit meer weg gaat en alles heeft beïnvloed, van relaties en keuzes tot mogelijkheden op het gebied van werk. Het voelt als een gijzeling en dat gevoel en de bijbehorende angst escaleert na de moord op Cor van Hout. De twee zussen zijn bang de volgende te zijn op de zwarte lijst van Willem.

Ik vond het een indrukwekkend boek. Geen makkelijk leesbaar boek. Het is bij vlagen erg rommelig en nogal van de hak op de tak. Ik vind het niet goed geschreven, Astrid heeft weliswaar een heftig verhaal te vertellen maar schrijven is duidelijk niet haar vak. Het is onbegrijpelijk dat de uitgeverij hier niet een ervaren redacteur of coauteur op heeft gezet die had kunnen helpen de tekst leesbaarder te maken. Want ik stel me voor dat best veel mensen zijn afgehaakt tijdens het lezen en dat is zonde, ze heeft echt wel iets te vertellen.

Ik denk wel dat het leven in zijn omgeving ook zo was, rommelig en van de hak op de tak en dat illustreert het wel goed. Er komt een enorme hoeveelheid namen voorbij en fragmenten uit stiekem opgenomen gesprekken tussen Willem en Astrid ‘wie wie heeft gedaan en waarom’ en omdat ik meestal de nieuwsberichten in de krant daarover heb genegeerd vond ik het soms bij vlagen niet te volgen.

Het boek is wel een geweldige illustratie hoe een chronische manipulator het leven van zijn omgeving verziekt door het uitoefenen van een constante terreur. Elk probleem weet hij zo te verdraaien dat het vooral het probleem van de ander wordt. Zo heeft Willem geld nodig en denkt hij dat zus Sonja over veel geld beschikt. Haar geld is in zijn beleving geld waar hij recht op heeft. Dat zij hem dat geld niet zomaar uit vrije wil geeft, is een belediging van Sonja aan hem en met gevolgen. Zij ontzegt hem dat geld! Zus Astrid wordt door hem telkens weer op pad gestuurd om dreigementen aan Sonja over te brengen, die steeds banger wordt omdat ze voor haar leven vreest.

Astrid Holleeder vind ik een dappere vrouw en ik vind het onvoorstelbaar wat zij heeft bereikt ondanks haar broer. Ze heeft jaren gewerkt als strafrechtadvocaat maar kan haar beroep niet meer uitoefenen nu bekend is geworden dat zij met de politie heeft gepraat.  Deze vrouw vreest voor haar leven maar komt daar toch mee naar buiten. Om met hem af te rekenen wellicht, om de wereld duidelijk te maken wat voor psychopaat hij is en als testament zoals zij zelf zegt, omdat zij ervan uit gaat niet lang meer te leven.

Ik hoop voor haar dat ze 100 jaar wordt en met de opbrengst van dit boek (al meer dan 385.000 exemplaren verkocht) ergens riant en veilig mag gaan leven zonder tiran die dicteert wat mag en niet mag.

Judas. Een familiekroniek

• auteur: Astrid Holleeder
• Uitgeverij Lebowski
• 576 pagina’s
• ISBN  9789048825028
• ook verkrijgbaar als e-boek

Afgelopen week was het hier stil. De viering van de verjaardag van S. vorige weekend hakte er behoorlijk in, ondanks alles héél gedoseerd voorbereiden. Dat en een situatie in onze omgeving die wel wat van mijn aandacht en energie vraagt, maakte dat ik me heel rustig hield. Rustig als in bijna alle dagen tot een uur of 12 in bed liggen, héél rustig opstarten, geen energie verbruiken aan plannen zoals ‘ik ga nu even wandelen of de stad in’. Wel zat ik heel veel in de tuin, zowel voor als achter, in de behoorlijk knallende zon. Helemaal omwikkeld met dekens en een boek op schoot, heb ik al redelijk vaak de opmerking van voorbijgangers gekregen dat ik stoer ben en een bikkel. Niets is minder waar. Als je je goed inpakt en een beetje uit de wind gaat zitten, is het gewoon heerlijk in de zon in deze tijd van het jaar.

Dat boek op schoot, dat wisselde nogal de laatste tijd. Ik heb een aantal missers achter de rug. Zoals ‘De Kronieken van Belgarion’ van David Eddings. Het is natuurlijk vloeken in de kerk gezien de vele fans (doorgewinterde lezers zoals mijn schoonvader of Ogma’s Tineke die deze schrijver van harte aan wisten te bevelen). Pas na het derde uitgelezen boek gaf ik aan mezelf toe dat ik het niet boeiend vond en niet verder wilde lezen (ik had er nog twee te gaan uit die serie). De karakters zijn erg statisch, het verhaal gaat tergend traag en ik vind de hoofdpersoon, de jongen Belgarion, een flapdrol. Zo.

Nu kende ik hele David Eddings niet, dus waren er ook geen hoog gespannen verwachtingen. Die had ik wel van de nieuwste van John Irving,  Avenue van de mysteriën. Halverwege het boek, toen het me opviel dat ik echt steeds minder lang ging lezen en ik behoorlijk in gromstand ging staan, moest ik erkennen dat ik er gewoon geen zak aan vind. Jammer! Ik vind een aantal boeken van Irving helemaal geweldig, zoals ‘Hotel New Hampshire’, ‘Garp’, ‘The Cider House Rules’ en ‘Twisted River’. Maar er zijn wat mij betreft even zoveel miskleunen, zoals ‘Weduwe voor een jaar’, ‘A prayer for Owen Meany’ en ‘The Fourth Hand’. Nu had ik natuurlijk deze titels óf alleen in het Nederlands moeten opnoemen óf alleen in het Engels, bedenk ik me maar dat deed ik dus niet en ik ga het ook niet veranderen. Ik ben tegenwoordig een beetje obstinaat en opstandig.

Snel verder met andere boeken. Bij de kringloop kocht ik drie titels. ‘Dood aan de Arno’, een makkelijk te lezen thriller van  Christobel Kent, waarvan ik volgens mij ooit een verfilming heb gezien. Ik kon me niet meer het boek herinneren maar de verhaallijn wel inclusief allerlei beelden in mijn hoofd. Een fijn boek, dat zich afspeelt in Florence en waarbij een vermeende zelfmoord en een verdwenen studente aanleiding zijn voor een uitgebreide zoektocht. Na dat tussendoortje stortte ik me op Marianne Frederikssons ‘Het raadsel van de liefde’. Nou, als je van boeken houdt met alleen maar dialoog, dan moet je dát vooral gaan lezen. Het gaat over een man en vrouw die lijnrecht tegenover elkaar staan wat levensopvattingen betreft maar wel een liefdesrelatie krijgen. De vrouw benadert alles vanuit de intuïtie en de man vanuit de wetenschap.  En dat leidt tot een hoop verbale ellende.

Afijn, een boek dat me weinig aansprak. Ik las door tot ik aankwam bij pagina 182:
Uiteindelijk zei Angelika: ‘We weten van elkaar hoe onze jeugd was. De liefde heeft ons getroffen als een bevrijding.’
‘Daar geloof ik niet in’ zei Jan. ‘Wel dat ze ons getroffen heeft, maar dan als een wonder. Ze heeft geen oorzaak, geen aanleiding, geen doel. De liefde is veel groter, zoals de dominee zei…’

Klaar! Boek dicht. Hier kan ik niets mee. Wel heel jammer want deze auteur schreef een aantal boeken die ik heb verslonden, zoals ‘De Nachtwandelaar’ of ‘Simon’ of het wereldberoemde ‘Anna, Hanna en Johanna’.

Maar zonder dralen dan nu naar het derde bij de kringloop gekochte boek, ‘Het kasteel der fluisteringen’ van Carole Martinez. Een weinig opwekkend verhaal over een meisje van hoge komaf dat zich in het 12-eeuwse Frankrijk laat inmetselen. Een blijkbaar bekend fenomeen uit die tijd en voor vrouwen een middel om aan het huwelijk te ontsnappen. Vrouwen hadden natuurlijk weinig te vertellen in die tijd maar naar een goddelijke roeping werd wél geluisterd. Dat inmetselen kwam er op neer dat je levend werd begraven in een cel, een kleine leefruimte. Na je eigen ‘begrafenis’ werd je naar die ruimte begeleid die vervolgens werd dicht gemetseld met openlating van een heel kleine ruimte waar wat voedsel en drinken doorheen werd geschoven. Sommige van deze vrouwen hadden ook een gelofte om niet te spreken, anderen hielden ‘ontvangst’, zo ook de ingemetselde dame uit dit boek die al snel doelwit van pelgrims wordt die menen dat zij wonderen kan verrichten

Een prachtig verhaal vol hallucinaties, middeleeuwse ellende, kruistochten, gevaar, hoofse liefde en liederen en dat alles op die halve vierkante meter leefruimte waar de dame in kwestie over beschikt. Niet heel eenvoudig te lezen maar wel heel interessant en ook wel vermakelijk. En mooi vanwege de tegendraadsheid, door haar leefruimte tot een minimum te beperken krijgt zij uiteindelijk heel veel invloed op de mensen in haar wijde omgeving. Nou ja, lezen dus als het onderwerp je triggert en je van historische romans houdt.

Nog een paar bladzijden en dan is dat uit en kan ik me op het volgende boek storten dat al bijna 2 weken op me ligt te wachten: ‘De boekendief’! Hoe dat bevalt, horen jullie binnenkort. Ga ik nu snel weer verder lezen.